Als je tijdens Semana Santa, de paasweek of heilige week, in Spanje bent kun je het niet missen. Pasen wordt in Spanje uitgebreid en uitbundig gevierd. In Nederland denken we vooral aan de paashaas en het paasontbijt. Misschien nog eventjes ook aan de lijdensweg van Jezus als we de Matthäus Pasion horen of The Passion voorbij zien komen op tv.

De Fallas van Valencia zijn bekend, maar wie geen zin heeft in zóveel drukte en een grote stad, kan ook Fallas vieren in één van de vele kleinere steden en dorpen van la Comunidad Valencia. Bijvoorbeeld in Denia. Saskia van Limburg woont aan de Costa Blanca en gaat op in het feestgedruis.

Veel Catalanen zeggen zich helemaal geen Spanjaard te voelen. Dat is niet zo vreemd, want Catalonië heeft een lange eigen geschiedenis. Ondanks alle strubbelingen met het centrale gezag door de eeuwen heen, bleef de Catalaanse identiteit altijd bestaan. Wat maakt de Catalanen zo anders dan de andere Spanjaarden?

Valentijnsdag wordt in Spanje op een vergelijkbare manier gevierd als in veel andere landen, met romantische attenties en het uitwisselen van cadeautjes tussen geliefden. Traditioneel worden bloemen, chocolade en kaarten gegeven als tekenen van genegenheid. Restaurants en cafés bieden vaak speciale menu’s aan voor stelletjes om samen van te genieten. En ook hotels doen goede zaken.

Spanje is anders. Daarom houden we zo van het land. En dan hebben we het niet alleen over het weer maar ook over de dagelijkse gewoontes die het zo relaxed maken om er te overwinteren of er te wonen. Soms is het even wennen en moeten we in het ritme komen, maar als we dat eenmaal zijn genieten we er met volle teugen van. 

Waar bij ons carnaval vooral in het zuiden uitbundig wordt gevierd, is dit in heel Spanje het geval, hoewel het feest overal anders is. Het feest werd al gevierd door de oude Grieken en Romeinen als voorjaarsfeest. Tenerife is waarschijnlijk de bekendste plek voor toeristen om te gaan carnavallen in Spanje. Het carnaval heeft hier veel weg van dat in Rio de Janeiro. Er zijn veel straatmuzikanten en praalwagens te bewonderen.

Haar leven is spannender dan veel James Bond films of Spaanse Netflixhits. Toch weten we maar weinig over Tina Modotti, die tijdens de Spaanse Burgeroorlog als een Florence Nightingale gewonde burgers en strijders verpleegde. Was ze ook een spion die de dood van prominente communisten op haar geweten had? En was haar eigen dood een hartaanval of moord?

 Ze is vooral bekend als fotografe en politiek activiste die bevriend was met Frida Kahlo en Diego Rivera. Gelukkig krijgt haar werk steeds meer erkenning met exposities in de VS, Spanje en Nederland. Hoe kwam ze als Italiaanse naaister in Hollywood terecht en vandaar in Mexico, de Sovjetunie en uiteindelijk in Spanje? Het begon allemaal in een stadje in Noord-Italië.

Het Drents Museum brengt 8 januari tot en met 2 juni 2024 een ode aan de grootste nog levende realistische kunstenaar van Spanje, Antonio López. Het is de eerste solotentoonstelling van de 88-jarige kunstenaar in Nederland. Behalve schilderijen en tekeningen zullen er ook beelden te zien zijn, waaronder twee babyhoofden van twee meter hoog.

Na tentoonstellingen in onder meer New York, Parijs, Tokyo en Barcelona laat het Drents Museum met Antonio López – Meester van het Spaans realisme de eerste museale solotentoonstelling van deze kunstenaar in Nederland zien. De tentoonstelling staat stil bij zijn diverse oeuvre, bijzondere manier van werken en realistische details

Wat was de beste Spaanstalige muziek van 2023? Luna Zegers zocht het voor ons uit. De flamencozangeres, die in 2023 zelf schitterde in AFAS Live, selecteert voor elke editie van ESPANJE! Magazine de nieuwste Spaanstalige muziek. Hoewel ze cum laude afstudeerde als jazzzangeres aan het Conservatorium van Amsterdam en daarna flamencozang studeerde aan de Escuela Superior de Música de Cataluña wordt ze zelf ook altijd weer verrast door de grote variëteit aan stijlen die ze tegenkomt in haar zoektocht. Uit alle platen die ze beluisterde selecteerde ze deze 32 albums. Van de funky flamenco van Roneo Funk Club tot de energieke indiepop van Marlena en de vernieuwende reggaeton van Rauw Alejandro. Meer nummers die Luna eerder al selecteerde vind je hier.  ¡A bailar!

Jacques Brel speelde hem en Ramses Shaffy. En in 1972 speelde Peter O’Toole hem in de verfilming met Sophia Loren als Aldonza/Dulcinea aan zijn zijde. En nu is het de beurt aan Huub van der Lubbe, de voormalige frontman van De Dijk. Hij kruipt in de huid van de Man van La Mancha, de broadwaykruising tussen Don Quichot en zijn schepper Miguel de Cervantes.

Coevorden werd eind 16e eeuw het strijdtoneel in de Tachtigjarige Oorlog, waarin de protestantse nakomelingen van Willem van Oranje het opnamen tegen hun Spaansgezinde en katholieke familieleden. Hoe kwam dat, wie waren de hoofdrolspelers, wat gebeurde er precies en wat waren de gevolgen? Een fantastische expositie voor iedereen die meer wil weten over  het ontstaan van Nederland. Wij mogen 3 x 2  kaartjes weggeven. Hoe je kunt winnen, les je hieronder.   

De Flamenco Biënnale brengt een beetje warmte in deze donkere dagen voor en na kerst met een keur van artiesten uit de voorhoede van de flamenco. En wij mogen maar liefst tien tickets weggeven voor diverse voorstellingen op 16 december. Je maakt kans door een mail te sturen naar mailespanje@gmail.com.

Voor wie een overzicht van alle feestdagen in Spanje zoekt, hebben wij alle feestdagen in alle regio’s op een rijtje gezet. Behalve de officiële nationale feestdagen zijn er ook regionale en lokale feestdagen. Wij hebben alle feestdagen voor alle regio’s ook op een rijtje gezet.

In Spanje hebt je veel kersttradities: van levende kerststallen tot de loterij El Gordo. In Andalusië zijn vooral de zambombas heel bijzonder.  Dorpelingen en families komen samen op een patio, plein of in de flamenco peñas (verenigingen) om rond een vuur flamenco- en kerstliederen te zingen, begeleid door instrumenten zoals zambombas, tamboerijnen, gitaren en allerlei andere voorwerpen waar je geluid mee kunt maken. Er wordt gezongen gedanst en meegeklapt en de innerlijke mens verkwikt met lokale wijnen en traditionele zoetigheden.

Ben je ooit rond de kerstdagen ion Spanje geweest? Dan heb je ze vast wel eens gezien, de belenes vivientes, levende kerststallen.Letterlijk betekent het levende Bethlehems. Het zijn hele spektakels waarbij dorpelingen de geboorte van Jezus in een stal in Bethlehem nabootsen. Deze mag je niet missen als je in de buurt bent!

Ook in de meeste Spaanse steden gaan binnenkort de kerstmarkten weer open. Dit zijn de leukste kerstmarkten in het land.

Iédereen hoopt op 22 december in de prijzen te vallen tijdens El Gordo – ‘De Dikke’ – , de jaarlijkse oudejaarsloterij. En dit jaar helemaal…

De man van La Mancha keert terug in de Nederlandse theaters. Huub van der Lubbe speelt en zingt Don Quichot in deze nieuwe Nederlandse versie van de broadwaymusical uit 1965. Huub vertaalde ook de liedjes van zijn ‘lievelingsmusical’. De musical is van 1 december 2023 tot en met 9 juni 2024 te zien in heel Nederland. Lezers van ESPANJE! kun je gratis kaartjes winnen. Deel dit bericht op Facebook of Instagram om kans te maken. In het interview hieronder vertelt Huub van der Lubbe over zijn liefde voor Don Quichot, en over de Don Quichots van deze tijd. 

Op zaterdag 25 november viert het Genootschap Spanje – Spaans-Amerika in Amsterdam zijn 95ste jubileum met een feestelijke Jornada. Een ideale gelegenheid voor hispanisten en andere liefhebbers van de Spaanse taal en cultuur om elkaar te ontmoeten.