Op de bovenste verdieping van de Mercado de Antón Martín, de overdekte markt in het centrum van Madrid, bevindt zich dansschool Amor de Dios. Wie op de versmarkt zijn dagelijkse boodschappen doet of een café con leche drinkt aan een van de barretjes in het gebouw, hoort boven z’n hoofd de flamencoschoenen vurig op de grond tikken.
Online flamencoles
Amor de Dios is de bekendste flamencoschool van de wereld, vertelt Alfonso Losa, zelf een van ’s werelds beste dansers en een madrileño in hart en nieren. De school bestaat sinds 1952 en Losa (35) komt hier al zijn hele leven. Hij wordt door iedereen begroet, zowel in de gangen van de school als op de markt beneden. Een kort gesprekje hier, een kushandje daar. Vijf dagen in de week geeft hij op deze plek les. Tenminste, als hij niet in het buitenland is. Of danslessen geeft via internet: van maestro Losa leerden al zes- tot zevenhonderd mensen online flamenco dansen.
De bailaor en choreograaf haalt een fotootje uit zijn portemonnee. Een jochie van hooguit vier jaar oud, gehuld in flamencokostuum. Zijn handjes in de lucht en een fiere blik op het gezicht. Losa’s vader was cantaor – zanger – en zijn moeder gaf les op een school in de stad. Het kon bijna niet anders of hun zoon zou de wereld van flamenco combineren met lesgeven.
Hard werken
Maar om te komen waar hij nu is, moest er heel hard worden getraind. En nog steeds. ‘Talent alleen is niet genoeg om het te maken in deze wereld. Ik ben nu 35 en dans al sinds mijn veertiende op professioneel niveau. Soms sta ik vier, vijf uur per dag voor de spiegel om mijn bewegingen te perfectioneren.’
Lachend: ‘Dan word je weleens moe van jezelf.’ Het theater, het applaus en de erkenning maken alles goed, benadrukt Losa. Toch herinnert hij zich ook de zwaardere perioden in zijn carrière. Zo’n vijftien jaar geleden trok de Spaanse regering de subsidies in Madrid en andere Spaanse regio’s in om de aandacht voor flamenco volledig op Andalusië te focussen. ‘Ik moest dingen als mijn kleding en de verlichting zelf betalen. Hoe kon ik concurreren met een danser die tweedui- zend euro subsidie kreeg en ik niets?’
Lees ook: 10 x zien en doen in Madrid
Una forma de ser
Maar Losa overleefde. En hoe: hij werkte met grote namen in de flamencowereld, zoals gitarist Tomatito, zanger Enrique Morente en danseres Manuela Carasco. Ergens is hij dankbaar voor die moeilijke tijden, die hem uitdaagden om nóg creatiever te zijn en nóg harder zijn best te doen. Afgelopen jaar gaf hij shows op drie continenten. Voor september staat een grote tour door Latijns-Amerika gepland en eind juli staat hij samen met zijn vriendin, bailaora Vanesa Coloma, op drie locaties in België en Nederland. Over zijn kleding hoeft hij zich geen zorgen meer te maken nu hij een eigen ontwerper heeft die precies weet wat hij mooi vindt.
‘De energie die ik terugkrijg voor mijn harde werken, is onbetaalbaar. Het geeft me enorm veel voldoening.’ Dat geldt voor het zelf dansen, maar ook voor het lesgeven. En dan liever aan beginners dan aan gevorderden. ‘Ik zie meteen of iemand flamenco is. Daar hoef je echt geen Spaans bloed voor te hebben, dat is een mythe. Het kan net zo goed een Fin zijn of een Japanner, of een zwerver op straat. Het is una forma de ser, een manier van zijn, een manier van bewegen. Veel mensen zullen het niet eens van zichzelf weten. Dapper zijn als je zwak bent, dat is heel flamenco. Als je macht hebt, is het makkelijk om dapper te zijn, maar als je zwak bent is het veel knapper. ’Losa ademt flamenco en houdt daar, als het aan hem ligt, nog lang niet mee op. ‘Ik ben gelukkig. Niet alleen als ik zelf dans, maar ook als ik een ander van flamenco zie genieten. Het is zo mooi om die passie over te kunnen brengen. Mensen hoeven niet meteen zelf te gaan dansen, maar al besluiten ze alleen maar om muziek te gaan luisteren, of er iets over te lezen, dat is al geweldig. Het is mijn ultieme droom om te sterven terwijl ik flamenco dans. Of er op zijn minst naar luister.’
7 Madrid-tips van Alfonso
1. Restaurante Viña P
Veel spaanser dan dit wordt het niet. Het restaurant is heel bekend, met name onder torero’s, zangers en dansers. een absolute aanrader is de ham, die van uitzonderlijke kwaliteit is. In de zomer is het heerlijk op het grote terras. midden in het centrum van Madrid, tegenover het Teatro Español.
Plaza de santa ana, 3
2. Villa Rosa
Deze tablao bestaat al meer dan honderd jaar. Het is een van de meest traditionele flamencobars in de stad. de tapas zijn voortreffelijk en het gezelschap altijd vriendelijk en uitbundig.
Plaza de santa ana, 153
3. El Callejón
Perfect voor een drankje terwijl je je laat onderdompelen in de authentieke flamenco.
er wordt gezegd dat flamenco koning enrique morente een week voor zijn dood nog hielp de bar te stutten.
Calle de manuel Fernández y González, 5
4. Tablao CardaMoMo
Hier kun je gaan kijken en luisteren naar shows, maar zeker zo leuk is om zelf te dansen en een (of twee, drie…) copas te drinken. een leuke mix van professionele dansers, amateurs en nieuwsgierigen.
Calle echegaray, 15
5. Tablao las Carboneras
Alfonso’s favoriet. De eigenaren zijn zelf ook dansers en staan regelmatig met artiesten of bezoekers op het podium. er hangt een geweldige energie die je niet op veel andere plekken vindt.
Calle Conde de miranda, 1
6. Casa patas
Een van de bekendste flamencospots in de stad, midden in het centrum, waar veel goede artiesten komen. je kunt er heerlijk eten in het grote restaurant of genieten van een van de espectáculos.
Calle de los Cañizares, 1
7. Terraza Atenas
in de maanden juli en augustus is het bloedheet in de stad en trekken de meeste Madrilenen richting de bergen of naar de kust. voor wie in Madrid is en wat verkoeling zoekt, raadt Losa het Terraza Atenas aan. ’s Zomers elke dag geopend tussen 11 en 3 uur.
Calle segovia, Parque Atenas
Dit artikel is eerder verschenen in ESPANJE! (España & más nummer 3, jaargang 2015) en de informatie kan achterhaald zijn. Auteur: Carlijn Teeven.
