Wie kent niet de wijnen van La Rioja? Deze Spaanse streek met meer dan 500 wijnhuizen staat internationaal bekend om de kwaliteit van zijn wijnen. Maar La Rioja is ook nauw verbonden met de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela en heeft op cultureel gebied veel te bieden.
La Rioja is een autonome regio en provincie in het noorden van Spanje en grenst aan Baskenland (in het noorden van La Rioja wordt overwegend Baskisch gesproken), Navarra, Aragon en Castillië. De hoofdstad is Logroño, een stad met ongeveer 145.000 inwoners. Naast de hoofdstad Logroño zijn ook andere plaatsen het ontdekken waard, zoals Santo Domingo de la Calzada en zijn kathedraal of San Millán de la Cogolla en de kloosters van Suso en Yuso, door de Unesco bestempeld tot werelderfgoed en vermaard omdat daar volgens de geschiedschrijving de allereerste woorden ooit in het Spaans geschreven werden. Cultuur en wijn vormen samen op zich al een geslaagde combinatie. En als we daar dan de verrassende wereld van de natuur aan toevoegen? La Rioja heeft mediterrane bossen, hoge gebergten, maanlandschappen… en wat te zeggen van het natuurpark van de Sierra de Cebollera of het biosfeerreservaat van Arnedillo? Allemaal zeker een bezoek waard.
Lees ook: Puur prachtig Priorat: wijn en wandelen
Wat heeft La Rioja te bieden?
Hoofdstad Logroño en omgeving zijn een must see voor iedereen die een bezoek aan La Rioja brengt. Logroño kent een rijke historie en een keur aan tradities die niet verloren zijn gegaan. De stad is een van de belangrijkste pleisterplaatsen aan de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. De allereerste reisgids voor pelgrims, de Codex Calixtinus uit de 12e eeuw, maakt al gewag van Logroño als rustplaats. Al duizenden jaren overnachten handelaren, artiesten en gelovigen op weg naar Santiago in de historische stad.
Prachtig is een van de twee bruggen over de rivier Ebro, de uit stenen opgetrokken Puente de Piedra uit de 11e eeuw, waar traditioneel de pelgrims de stad binnenkwamen. In het oude centrum voel je direct hoe welkom de pelgrims er waren, en nog altijd zijn. Zo bevinden zich op korte afstand van elkaar het Pelgrims Gasthuis en de Pelgrim Fontein. Ook de Santiago Kerk toont in al zijn schoonheid het belang van de pelgrimsroute voor Logroño. Er bevinden zich dan ook meer dan gemiddeld veel kathedralen en kerken in de stad, uit de diverse eeuwen. Maar Logroño kent ook prachtige voorbeelden van ‘gewone’ architectuur, zoals de paleizen van de markiezen van Legarda, Los Chapiteles of het museum van La Rioja, een barok paleis uit de 18e eeuw.
Lees ook: Bezoek de Sagrada Familia (tickets, info en tips)
Pelgrims
De diepe traditie van devotie is voelbaar in de hele streek La Rioja. De pelgrimsroute naar Santiago de Compostela laat in elke stad en dorp die het doorkruist zijn sporen na. We noemen de Franse weg door Navarrete met de overblijfselen van een pelgrimsziekenhuis en Najera, een voormalige koninklijke rechtbank met het mooie klooster Santa Maria la Real. Verdergaand op deze route komen we ook de kloosters van Suso en Yuso tegen.
Dinosaurussen
Naast de pelgrimsroute kent La Rioja ook andere steden van cultureel belang, zoals Calahorra en Haro. Historische steden met eeuwenoude centra en banden met de fameuze wijnproductie. In het zuiden van La Rioja bevindt zich de Route van de Dinosaurussen, waar je bijna letterlijk de voetsporen volgt van deze prehistorische dieren.
Naast cultuur en religie maakt ook de weelderige natuur een bezoek aan La Rioja aantrekkelijk. Mediterrane bossen, hooggebergte, uitgestrekte wijngaarden, La Rioja herbergt het allemaal. En daartussendoor: overal kastelen, forten, kerken, kathedralen en vestingen die de Europese geschiedenis weerspiegelen, van de Romeinse tijd tot aan de huidige tijden.
De vruchtbare grond van La Rioja brengt niet alleen goede wijn voort maar ook asperges, bonen, pepers en paprika’s, artisjokken en vele andere groentesoorten, die een rijke gastronomie tot gevolg hebben: onder meer enkele beroemde groenteschotels, aardappels ‘a la riojana’, lamschotels, gevulde paprika’s en desserts met amandelen of de marsepein van Soto.
Wijn
Maar eerst en vooral dankt La Rioja haar naam en faam aan de wijn. Sterker nog: La Rioja is een synoniem voor de beste Spaanse wijnen. De streek ligt met een lengte van zo’n 120 kilometer aan beide oevers van de Ebro. Een zijrivier van de Ebro is Rio Oja en daaraan ontleent de regio zijn naam. La Rioja was de eerste wijnstreek in Spanje die het kwaliteitskenmerk Denominación de Origen Calificada (DOCa) kreeg. Dit kwaliteitskenmerk is voor wijnen die al langere tijd hebben bewezen dat zij van de beste kwaliteit zijn. Een bezoek aan een (of meerdere) wijnbodega(‘s) mag ook zeker niet ontbreken op het programma.
Hoe kom je in La Rioja?
Auto
Per auto is La Rioja goed bereikbaar via Parijs, Orleáns en Bordeaux. De afstand van Utrecht tot de Spaanse grens is bijna 1300 kilometer.
Vliegen
La Rioja telt slechts één luchthaven:
- Logroño, Aeropuerto de Logroño-Agoncillo
Trein
Er vertrekt een Alvia trein vanuit Madrid Atocha naar Logroño, de reistijd is 3 uur en 21 min.
Vochtig landklimaat
Naast de zeer vruchtbare vallei van de rivier Ebro, de grootste rivier van Spanje, kent La Rioja ook hoge bergketens, zoals de Sierra de la Demanda, met de 2271 meter hoge San Lorenzo als hoogste top. Mede door de aanwezigheid van de rivier heerst er een vochtig landklimaat met een gemiddelde jaartemperatuur van 14 graden. Door de hoge bergen is de invloed van de Atlantische Oceaanwinden beperkt. In de zomer kunnen de temperaturen makkelijk oplopen tot 35 graden. De neerslag van gemiddeld 400 millimeter per jaar is weinig, maar valt wel zeer regelmatig door het jaar heen.
Geschiedenis van La Rioja
Ten tijde van het Romeinse Rijk werd de streek Rioja bewoond door Vaskonen, Visigoten en Keltische stammen. Hierna, tot de 8e eeuw en de verovering van het Iberische schiereiland door de Moren, behoorde de regio tot het West-Gotische Rijk. Na het verdrijven van de Moren was La Rioja een speelbal tussen de koninkrijken van Navarra en Castillië. Vanaf het begin van de 9e eeuw behoorde La Rioja tot de Spaanse staat. Pas na het einde van het Franco-tijdperk kreeg de provincie officieel de naam La Rioja en sinds 1982 is het naast provincie ook officieel een autonome regio, met meer regionale bevoegdheden dan andere provincies, maar weer minder eigen zeggenschap dan bijvoorbeeld Baskenland of Catalonië.
Cultuur in La Rioja
Wie La Rioja zegt, zegt wijn. In de directe omgeving van Logroño bevindt zich een aantal van de grootste Spaanse bodega’s (wijnboerderijen) die je zeker niet mag missen. Vaak kun je er niet alleen wijn proeven maar ook andere activiteiten ondernemen zoals paardrijden, ballonvaren en cross-country rijden.
Een bijzondere vermelding verdient de bodega Ysios aan de voet van de Sierra Cantabria. Deze is ontworpen door de wereldberoemde architect Santiago Calatrava, onder meer bekend van de Ciutat de les Artes i les Ciències in Valencia, de Zubizuri brug in Bilbao en het Olympisch Park in Athene. Wanneer je goed kijkt, zie je dat de architectuur geïnspireerd is op een rij wijnvaten naast elkaar. De golven in het dak verwijzen naar de zee. In totaal beschikt deze bodega over maar liefst 75 hectare aan wijngaarden. Dit wijnhuis is vernoemd naar Isis, de Egyptische godin voor de wijn. Zij is volgens de legende verantwoordelijk voor een goede oogst.
Meer lezen?
Alle regio's van SpanjeHier vind je informatie over de verschillende Spaanse regio's, allemaal op één overzichtelijke pagina. Van Asturië tot aan Valencia en van Melilla tot aan Aragón: ESPANJE! geeft je alle kennis over de prachtige autonome gemeenschappen in Spanje.
Extremadura: al eeuwen onveranderd
Wie een beetje taalgevoel heeft, zal bij de naam Extremadura beseffen dat het leven hier zwaar was. Een van de grootmeesters van de Spaanse cinema, Luis Buñuel, maakte in de jaren dertig al een film over dit bijzondere landschap. De streekbewoners worden er niet graag aan herinnerd, omdat die film bijdroeg aan een ongunstig imago: arm en achterlijk. Maar voor wie graag buiten gebaande paden gaat, staat de streek garant voor een onverwoestbaar vakantiegevoel.
