Dat er in Castilla-La Mancha heel wat te beleven valt, heeft het bekendste Spaanse boek uit de wereld literatuur, Don Quichot, in zijn vele pagina’s duidelijk gemaakt. De avonturen liggen er voor het oprapen, ook als je fantasie geen overuren draait op ridderromans. Zo kan je, nu we het toch over het werk van Cervantes hebben, opzoek gaan naar de plaatsen en plekken die de achtergrond vormen van zijn meesterwerk.
Villanueva de los Infantes
In en het rondom het dorpje Villanueva de los Infantes, in de provincie Ciudad Real, dat zich zo’n twee uur rijden van Madrid bevindt, ziet men op bijna elke straathoek verwijzingen naar de excentrieke ridder en zijn bolle schildknaap. Bij het inrijden van het dorp zijn hun schaduwen levensgroot gevangen in koper op één van de muren een bedrijfspand. Op het prachtige dorpsplein waar omheen de beste bars van het dorp zich nestelen onder de façades (een onderwerp dat zijn eigen post verdient), bevindt zich een bronzen beeld van het bekende duo. Het wordt dus al snel duidelijk dat de schoonheid van het dorp en historische waarde van de omgeving de toeristische trekpleisters zijn van deze omgeving.
Het is niet alleen het dorp dat de schrijver uit de 16de eeuw aanbidt, de verering is wederzijds. Het werk zelf beschrijft één van de typisch binnenplaatsen, ‘un patio manchego’, in hoofdstuk XVIII van het tweede deel. In detail omschrijft het hoofdstuk het wapenschild dat boven de deur hangt en dat men tot de dag van vandaag nog steeds kan bewonderen, om vervolgens de binnenplaats met zijn wijnkelder en opslagplaats volledig in woorden te schetsen. De patio bevindt zich in ‘Casa Del Caballero Del Verde Gaban’, dat op het moment in privébezit is en, helaas, maar zelden de deuren opent voor het publiek.
Lees ook: meer over de regio Castilië-La Mancha
La cueva de Montesinos
Iets verder gelegen van het dorp, niet meer dan 40 minuten in de auto, is een andere bezienswaardigheid uit de Don Quichot te bezoeken. Het is een grot waar de befaamde ridder in afdaalt en daar, al dromend, een magische ontmoeting heeft met Montesinos, een veel voorkomend figuur in de Spaanse epiek. De grot heet dan ook ‘La cueva de Montesinos’ en wordt opvallend genoeg alleen maar aangegeven door een vervallen houten bordje langs de weg waarvan de opgeschilderde letters nauwelijks nog leesbaar zijn.
Hieruit mag blijken dat de Spanjaarden zelf niet zo geïnteresseerd zijn in het bekijken van ‘La cueva de Montesinos’. En dat valt de begrijpen. Het ligt namelijk in het natuurpark ‘las Lagunas de Ruidera’, dat zich kenmerkt door enorme lagunes, hun oppervlaktes weerspiegelen het diepe blauw van de hemel, en zijn omringd door mosgroene bossen van naaldbomen door wiens takken de zon schijnt met zomerse warmte, zelfs in hartje winter.
Groene oase
Het bijzondere aan deze lagunes gaat misschien aan de Nederlandse reiziger voorbij wanneer hij ze voor het eerst en ietwat vluchtig bezoekt. Gewend aan het groen van zijn eigen Hollandse buurt en zijn dijken tegen het water, vraagt hij zich af wat hier eigenlijk te zien is. Het zal op de terugweg zijn, dat hij, misschien wat verstrooid en vermoeid door het stoffige raam van de auto kijkt: het lege landschap met de droge rode aarde, de spaarzame olijfbomen en bergen op de horizon; de verlaten dorpjes waar, als de auto voorbij is geraasd, de bewoners alleen het schrapen en raspen van stof, papier en hooi langs de straatstenen horen. Dan realiseert hij zich het. Het is het enige groen dat bloeit in deze droge regio van Spanje. Het vallen van de waterval is het enige water dat hij heeft horen vallen. En even begrijpt hij dat wat de Spanjaarden zien als ze besluiten de dag door te brengen in parque natural de las Lagunas de Ruidera.
Jasper Losekoot is afgestudeerd in Spaanse Taal en Cultuur en verbleef een jaar in Granada. Inmiddels woont hij weer in Nederland, maar hij reist regelmatig naar Castilla-La Mancha, waar zijn schoonfamilie woont.
