Bloemblad van Zee van Isabel Allende is het aangrijpende verhaal over Spaanse vluchtelingen die na de Burgeroorlog in Chili terechtkomen en daar later weer op de vlucht moeten voor Pinochet. Haar werk is vertaald in 40 talen en we zijn dan ook heel blij dat ze de tijd nam om deze vragen van ESPANJE! Magazine te beantwoorden.
Geen moeite is Allende te veel om haar verhaal te vertellen. Want het verhaal over Victor Pey, in het boek Victor Dalmau genoemd, is een verhaal dat je bijna niet kunt verzinnen. Een verhaal dat eigenlijk gewoon door Allende verteld moést worden. De Catalaanse Victor verzorgt gewonden tijdens de Spaanse Burgeroorlog terwijl zijn broer aan het front vecht. Zijn ouders hebben een arme geitenhoedster in huis genomen, Roser, die geweldig piano kan spelen. Dan blijkt dat ze zwanger is van Victors broer, die aan het front overlijdt. Victor en Roser vluchten naar Frankrijk. Als hij daar hoort dat schrijver en diplomaat Pablo Neruda vluchtelingen naar Chili wil brengen met het omgebouwde vrachtschip de SS Winnipeg meldt hij zich aan. Roser kan alleen mee als ze met de broer van haar geliefde trouwt.
Lees ook: Onze boekenkeuze van 2020
Hoe komt het dat we dit bijzondere verhaal niet kenden?
‘Het verhaal is wel bekend in Chili, maar minder in Spanje, omdat er in die tijd vele duizenden mensen op de vlucht waren voor Franco. De reis van de Winnipeg is slechts een van de vele episodes uit de tijd van de Burgeroorlog en de repressie door Franco.’
U vertelt in interviews op YouTube dat Victor, de man die u het verhaal over de Winnpeg vertelde, een vriend van u was. Maar wie was Roser?
‘Op de Winnipeg zat ook een pianiste die later decaan werd aan de muziekfaculteit van de Universiteit van Chili. Ik heb haar naam veranderd, maar zij was mijn inspiratiebron.
Victor en Roser gaan op zoek naar hun roots in Catalonië, maar ze keren teleurgesteld terug. Alles is veranderd. Ze horen er niet meer thuis, hun thuis is Chili, dat ze ook hebben moeten verlaten nadat Pinochet aan de macht is gekomen. In die zin is dit boek ook het verhaal van u en uw familie. Het ontworteld zijn waar u vaak over sprak met uw vriend Victor, kent u zelf goed. Voelt u zich nog wel ergens thuis?
‘Ik bevind me met een been in Chili en met het andere in Californië, maar ik voel me overal een buitenlander. Daar is niks mis mee. Het gevoel dat ik nergens helemaal thuishoor verplicht me om dat wat anderen gewoon vinden te observeren en te bevragen. Dat is heel handig in mijn werk. Mijn wortels liggen misschien in de boeken die ik heb geschreven, in mijn geheugen en in de mensen die ik ken.’
Uw roman staat bol van de wreedheden: de oorlog in Spanje, de dood van Victor Jara, de dood van Salvador Allende, de ontberingen die Victor leed. Toch is het een optimistisch boek. ‘Elk leven kent verdriet, maar lijden is een keuze’, zegt Roser tegen Victor. U hebt zelf ook de volle lag gehad in uw leven. Maar toch blijft u het leven met een glimlach tegemoet treden. Wat is uw geheim?
‘Ik heb een goed leven gehad. Het klopt dat ik pijn, verliezen, scheidingen en dood heb gekend, maar dat maakt iedereen mee. De gebeurtenissen die de koers van mijn leven hebben veranderd, had ik zelf niet in de hand (het vertrek van mijn vader, de militaire coup, de dood van mijn dochter, etc.) Het enige waar ik de controle over heb is mijn reactie op deze feiten. Ik heb verdriet gekend, maar ik ben gelukkig nooit depressief geweest. Ik ben op mijn knieën gedwongen, maar ik kon me altijd weer oprichten. Ik denk dat het geheim goede gezondheid, energie, liefde en humor is.’
Bloemblad van Zee, Isabel Allende, Wereldbibliotheek, 368 pagina’s, €22,99.
