Paco Rabanne, de Baskische couturier die 3 februari 2023 overleed, had veel te danken aan zijn moeder Consuelo, die hoofdnaaister was bij Balenciaga in San Sebastián. Ze was een vooruitstrevende vrouw die in Baskenland veel bekijks trok met haar korte kapsels. “Zij leerde me om rebels te zijn’’, zei hij eens.
Soms kon ze hem niet meer volgen en zei ze, ‘hijo, je hebt niet het recht om de schoonheid van een vrouw te bederven’ als hij met ondraagbare creaties kwam. Ze wist natuurlijk heel goed waar ze het over had. De piepjonge Francisco Rabaneda had het vak immers van haar geleerd. De in 1934 in Baskenland als Francisco Rabaneda Cuervo geboren Paco Rabanne moest in 1939 samen met zijn moeder Spanje ontvluchten nadat zijn vader, die generaal was in het republikiense leger, was gefusilleerd door de troepen van Franco. Ze leden ontberingen in vluchtelingenkampen en kwamen terecht in het Franse Morlaix in Bretagne. Later verhuisden ze naar het iets zuidelijker gelegen Sables-d’Olonne.
Paco Rabanne en de Oekraïense Veronika Jeanvie bij de presentatie van hun gezamenlijk collectie
Ontwerpen om te studeren
Van 1951 tot 1963 studeerde hij architectuur in Parijs. Daar kon zijn moeder ook weer aan de slag voor Balenciaga. Hij financierde zijn studie met het geld dat hij samen met zijn moeder verdiende met een bedrijfje in handgemaakte accessoires. Ze leverden hun ontwerpen aan grote modehuizen zoals Balenciaga, Nina Ricci, Pierre Cardin en Givenchy. In Parijs leerde ook hij de eveneens Baskische Balenciaga kennen, die het vak net als Rabanne van zijn moeder had geleerd.
Revolutionaire collecties
Het cruciale moment van Rabanne’s carrière was de presentatie van zijn eerste eigen collectie in 1966, Manifesto, 12 bijna ondraagbare jurken van bijzondere materialen zoals plastic, papier, veren en metaal, die de modewereld op zijn kop zette. Hij was in de jaren zestig ook de eerste die muziek gebruikte bij de presentatie van zijn collectie. Ook was Rabanne de eerste die voor zwarte modellen koos. Eind jaren 60 begon hij ook met het ontwerpen van parfums die door mode- en parfumbedrijf Puig op de markt werden gebracht. Zijn 1 Million-parfum voor mannen is nog altijd populair.
Een andere wereld
Rabanne leefde een vrij teruggetrokken leven en er is weinig bekend over zijn familie. Volgens Spaanse websites had hij geen broers en zussen. In een interview zei hij dat zijn moeder pragmatisch was en dat hij net als zij mode maakte om geld te verdienen. Maar via zijn oma leerde hij de wereld kennen. ‘Zij was een sjamaan’, zei hij ooit. Zij introduceerde hem in de esoterie. Hij schreef boeken over het boeddhisme en over de apocalyps. In dit interview vertelt hij over zijn ideeën en zijn leven. Bijvoorbeeld over zijn bezoek aan Moskou en Stalin in 1950, als kind van een gefusilleerde communist. ‘Stalin was een zieke, angstaanjagende man.., hij was creepy’, herinnert hij zich. Rabanne overleed op 3 februari in het Franse Ploudalmézeau, naar eigen zeggen betekende dat niet het einde maar de overgang naar een ander sterrenstelsel.
