Het Alhambra behoort tot de populairste bezienswaardigheden van Spanje. Jaarlijks wordt het Moorse gebouwencomplex ten zuidoosten van Granada door meer dan twee miljoen mensen bezocht. Het Alhambra bevindt zich op de heuvel La Sabica, die tweehonderd meter boven de stad uitsteekt.

De geschiedenis van het Alhambra

Het complex werd gebouwd tussen de achtste en de veertiende eeuw en geldt als hét juweel van de Nazarí-dynastie. Met dit rijk, ook wel het emiraat van Granada genoemd, wordt de laatste moslimdynastie bedoeld die over het rijk Granada (dat grofweg Granada, Malaga en Almeria besloeg) heerste tussen 1238 en 1492.

De stichter van de Nazarídynastie was Mohammed I, beter bekend onder de naam Ibn Al-Ahmar (‘Zoon van de Rooie’). Hij installeerde zich in 1238 in het Oude Alcazaba van Albaicín, de oude Moorse wijk van Granada, en begon met de bouw van het Alhambra zoals we het vandaag kennen. De naam Alhambra heeft zijn oorsprong vermoedelijk in een Arabisch woord dat ‘rood kasteel’ betekent. De torens en muren die de heuvel van La Sabica omringden kregen onder het zonlicht een goudrode kleur.

De val van Granada op 2 januari 1492> betekende het einde van Al-Ándalus (de Moorse naam voor het door hen veroverde gedeelte van het Iberisch Schiereiland). Al-Andalus was toen eeuwenlang islamitisch eigendom geweest. Op een gegeven moment bestond de bevolking uit meer dan vijf miljoen moslims.

Over het emiraat van Granada heersten in totaal twintig sultans. De laatste sultan was Mohammed XII Abu Abdallah, oftewel Boabdil, die ook wel ‘De Kleine’ of ‘De Ongelukkige’ werd genoemd. Hij leefde van ca. 1459 tot ca. 1533. De naam Boabdil had hij te danken aan de Spaanse christenen, die in zijn Arabische naam iets als Mojamed Boabd-Ia verstonden.

In 1492 werd de macht overgenomen door het nieuwe katholieke koningspaar Ferdinand en Isabel. Joden werden uit het land gedreven en moslims werden gedwongen zich te bekeren tot het Christendom.

Wat te zien in het Alhambra?

Alcazaba – fort en verdedigingstorens

Dit is, samen met de torens van Bermejas, het oudste gedeelte van het Alhambra. De vestigingsmuren- en torens zijn vanuit de hele omgeving van het Alhambra te zien. In de vestiging bouwden de koningen van het Moorse rijk hun paleizen. De eerste berichten over het bestaan van het Alcazaba stammen uit de negende eeuw. Het zou gebouwd zijn door Sawwar ben Hamdun tijdens de strijd tussen de Arabieren en de Muladi (tot de Islam bekeerde Christenen)

Sultan Mohamed I zou het voormalige kasteel hebben ommuurd en drie nieuwe torens hebben toegevoegd (torre Quebrada, torre Homenaje en torre Vela), waardoor het Alcabaza een echt fort werd. Zolang deze werkzaamheden duurden, woonden Mohamed en later zijn zoon hier. Daarna gold het Alcabaza puur als militair fort.

Met de komst van de Christenen na 1492 werden er grote reparaties verricht aan het Alcazaba. In de loop van meerdere eeuwen, onder meer tijdens de Franse bezetting (1808-1814) was het de staatsgevangenis.

Na een lange tijd van verwaarlozing werd eind negentiende, begin twintigste eeuw begonnen met de herstelwerkzaamheden aan het Alcazaba.

Paleis en tuinen van Generalife

Het paleis, buiten de muren van het Alhambra, was voor de sultans van Granada een vakantiehuis. Het werd gebouwd onder de tweede sultan van de Nazarí-dynastie, Mohammed II (1273-1302).

De tuinen werden aangelegd tijdens de regering van Mohammed III (1302-1309) en later opnieuw gedecoreerd door Ismail I, de sultan die tussen 1313 en 1324 over het rijk heerste. De tuin van Generalife is een van de oudste bestaande Moorse tuinen. De aanleg van de huidige tuinen werd in 1951 voltooid door architect Francisco Prieto Moreno.

Samen met het Alhambra werd het Palacio Generalife in 1984 door Unesco als werelderfgoed verklaard.

Het Generalife bevindt zich buiten de muren van het Alhambra. De plek werd niet alleen gebruikt voor de recreatie van de sultans, maar ook voor landbouw. In de middeleeuwen waren hier minstens vier moestuinen.

Naast het paleis en de ‘tuin der tuinen’ vind je hier verschillende patios, een uitzichtpunt (Mirador Romantico), een theater (Teatro del Generalife)

Palacio de Comares en het Leeuwenpaleis

Deze paleizen binnen het Alhambra worden gevormd door het Palacios de Comares en het Palacios de los Leones (Leeuwenpaleis). Het paleis van Comares werd als eerste gebouwd. Dit was de officieel residentie van de koning. Dit gedeelte is volledig gedecoreerd in islamitische stijl. Het Leeuwenpaleis heeft ook christelijke invloeden, mogelijk als gevolg van de vriendschap tussen Mohammed V en zijn Castillaanse ambsgenoot Pedro I de verschrikkelijke.

Karel V gaf na zijn bezoek aan Granada in 1526 opdracht tot de bouw van een renaissancistich paleis midden in het Alhambra, waarvoor een deel van het Moorse bouwwerk werd afgebroken. Karels vrouw Isabel droeg er zorg voor dat bleef bestaan.

Onder Karel V werden verschillende kamers toegevoegd aan het Alhambra en het Palacio de Carlos V. Toch heeft het Alhambra altijd het moslimpaleis behouden.

Mexuar

Als je de toegangstrappen afdaalt, komt je eerst bij Mexuar, het oudste gedeelte van het Alhambra. Deze plek is slecht gedeeltelijk toegankelijk voor publiek. In de Arabische tijd was dit de plek waar koningen hun ondergeschikten ontvingen en over zakelijke en gerechtelijke aangelegenheden werd beslist. Omdat de zaal goed kon worden afgesloten, kon hier in het geheim worden besproken. Het plafond was open in het central gedeelte. De kleine kamer achterin was een plek om te bidden. In de Christelijke tijd werd het als kapel gebruikt.

De naam Mexuar komt van de Arabische woord Maswar, de plek waar de ministerraad samenkwam. In de loop der eeuwen onderging het Mexuar vele transformaties. Waarschijnlijk hoorde het bij een structuur die ouder is dan het Palacios de Compares of Leeuwenpaleis.

Van de paleizen is alleen het Mexuar bewaard gebleven, want de zevende vorst, Yusuf I, vernietigde alles. Onder hem begon een bloeitijd voor het koninkrijk. Een aantal decoraties en uitbreidingen van het Alhambra worden aan hem toegeschreven, zoals de Puerta de la Justicia van 1348 en de Torre de Comares, patio de los arrayanes en de baden. Yusuf I werd door een lijfwacht vermoord tijdens het gebed in een moskee in Granada. Zijn opvolger was zijn zoon Mohammed V, die de verbeteringen van zijn vader afmaakte en toevoegde aan de Mexuar. En het Palacio de los Leones toevoegde. Yusuf I en Mohammed V zijn de belangrijkste koningen als het gaat om bouw, verbouwing en decoratie van het Alhambra.

Praktische informatie

De openingstijden van het Alhambra (algemeen bezoek en tuinen) zijn als volgt:

Van 1 april tot 14 oktober: maandag t/m zondag van 8.30 tot 20.00 uur
Van 15 oktober tot 31 maart: maandag t/m zondag van 8.30 tot 18.00 uur

Het is ook mogelijk om het Alhambra ’s avonds te bezoeken. Je kunt kiezen tussen een bezoek aan de tuinen of de paleizen. De openingstijden zijn als volgt:

Van 1 april tot 14 oktober: maandag t/m zaterdag van 22.00 tot 23.30 uur.
Van 15 oktober tot 31 maart: vrijdag en zaterdag van 20.00 tot 21.30 uur.

Op 25 december en 1 januari is het Alhambra gesloten

Hoe kom je bij het Alhambra vanuit Granada?

Lopen

Het Alhambra ligt op een steenworp afstand van het centrum van Granada en we raden dan ook aan om lekker te gaan lopen. Voor de mooiste route vertrek je vanaf de straat Cuesta de Gomérez bij Plaza Nueva. De afstand is zo’n 1,1 kilometer.

Onderweg kom je eerst de Puerta de las Granadas (Poort van de Granaatappelbomen) tegen. Dit monument werd gebouwd door Pedro Machuca in opdracht van Karel V in het jaar 1536. Eenmaal aan de andere kant van de poort loop je langs een bosrijke laan naar het Alhambra. Tijdens de Christelijke periode stond hier een groot bos. In de negentiende eeuw werd de laan aangelegd.

Bij de boulevard van de Puerta de la Justicia, de ingang naar het Alhambra complex, zie je aan de linkerkant de Karel V pilaar. Het is een fontein die in de zestiende eeuw werd gebouwd door Pedro Machuca en in de zeventiende eeuw een reconstructie kreeg van de lokale architect Alonso de Mena.

Openbaar vervoer

Wie geen zin heeft om te lopen of minder goed ter been is, kan ook gebruikmaken van het openbaar vervoer. Neem hiervoor bus C3 vanaf Plaza Isabel la Catolica, die stopt voor de kassa van het Alhambra. De bus vertrekt elke 5 á 10 minuten, dus je hoeft nooit lang te wachten.

Auto

Het is niet mogelijk om met een eigen auto vanuit het stadscentrum bij het Alhambra te komen. Vanaf de N-323/A-44 neem je het beste de ringweg Ronda Sur (A-395) en volg je de bewegwijzering tot aan het Alhambra. Eenmaal in de Serrallo tunnel, neem je de linker rijbaan en ga je er af bij afslag 5A. Op de rotonde ga je links naar de Avenida Santa María de la Alhambra. Ga nu rechtdoor tot de Camino Viejo del Cementerio, waar staat aangegeven waar je de auto kunt parkeren.

Hotels bij het Alhambra

Wil je je helemaal in Moorse sferen wanen, dan boek je natuurlijk een hotel in de buurt van het Alhambra – of met uitzicht op het gebouwencomplex. De door ons geselecteerde hotels mogen dan niet tot de goedkoopste verblijfplaatsen van Granada behoren, maar een prachtig verblijf is gegarandeerd. Vind je het geen probleem om wat verder van het Alhambra de overnachten, neem dan zeker een kijkje op onze pagina met hotels in Granada, waar je accommodaties in verschillende prijsklassen vindt.

Carmen de la Alcubilla del Caracol

Dit hotel, op tien minuten lopen van het Alhambra, is gevestigd in een prachtig oud Andalusisch pand. Vanuit alle kamers kunnen gasten genieten van een uitzicht op de Sierra Nevada. Voor wie een bezoek aan het Alhambra wil combineren met skiën in de omgeving, is er gratis ski- en bagageopslag. In de gemeenschappelijke tuin zit je heerlijk in de zon. Op 10 minuten wandelen zijn de Arabische Baden.

Prijzen, reviews, actuele informatie, aanbiedingen en beschikbaarheid: Carmen de la Alcubilla del Caracol

Hotel Alixares

Vanuit Hotel Alixares heb je een panoramisch uitzicht over Granada en over de bergen van de Sierra Nevada. Paradepaardje van het hotel is het zwembad. Het Alixares heeft twee restaurants en een prachtig terras met barbecue. Alle kamers hebben houten vloeren. Voor wie met de auto komt: het hotel heeft een privé parkeerplaats.

Prijzen, reviews, actuele informatie, aanbiedingen en beschikbaarheid: Hotel Alixares

Hotel Casa 1800

Hotel Casa 1800 is gevestigd in een gerestaureerd 16e-eeuws gebouw op minder dan 500 meter van het Alhambra. ’s Middags krijg je hier gratis hapjes, naar wens op het typisch Andalusische terras. Kamers hebben uitzicht op het interne terras of op het Alhambra. De Arabische baden liggen op 100 meter afstand.

Prijzen, reviews, actuele informatie, aanbiedingen en beschikbaarheid: Hotel Casa 1800

Room Mate Leo

Het dakterras van dit designhotel biedt een geweldig uitzicht over Granada-stad en het Alhambra. De kamers zijn ingericht in zwart, wit en goud. Het hotel ligt in een voetgangersgebied in hét stopgebied van Granada, waar je ook veel tapasbars vindt. Op een paar honderd meter van de accommodatie gaan bussen naar het Alhambra. Inclusief uitgebreid ontbijtbuffet!
Prijzen, reviews, actuele informatie, aanbiedingen en beschikbaarheid: Room Mate Leo

Hotel Casa Morisca

Dit adelijk huis – in Moorse stijl – uit de 15de eeuw ligt in de historische wijk Albaicín. Het uitzicht op het Alhambra en Generalife is fantastisch. Vanuit het hotel heb je bovendien makkelijk toegang tot het centrum van Granada. De naam morisco werd vroeger overigens gebruikt voor de moslims die in Granada woonden.

Prijzen, reviews, actuele informatie, aanbiedingen en beschikbaarheid: Hotel Casa Morisca

Meer lezen

Eerder verscheen in ESPANJE! ook deze mooie reportage over Granada, geschreven door Karin Anema.
Over de regio Andalusië in het algemeen kun je alles lezen in dit artikel.