In Andalusië zit je altijd goed. Er zijn ontelbare stille strandjes, fascinerende steden met Moors erfgoed, uitgestrekte natuurgebieden waar je de roofvogels zo in de lucht ziet hangen én het is de bakermat van de flamenco. Duizelt het je al? Met deze tips van de redactie wordt kiezen misschien iets makkelijker! ¡Buen viaje!
Rota en Granada – Drinken en skiën
Telkens als ik in Andalusië ben word ik weer verrast door de enorme diversiteit. Kiezen kan ik gewoon niet. Maar als het dan toch moet, ga ik voor een heel onbekende en heel bekende stad. Rota is zo’n onbekend stukje Andalusië. Je hebt er ongerepte stranden en Bodegas el Gato, die een wijn maakt die uniek is in de wereld. In deze kleine familiebodega wordt nog met de hand gebotteld. Voor liefhebbers van sherry: de tintilla de Rota is vergelijkbaar maar kost hier bijna niets, ook de oude flessen niet. Ideale logeerplek is Hotel Duque de Nájera direct aan het strand. Gerund door een Vlaamse die hier letterlijk en figuurlijk verliefd werd. Rota is een goede uitvalsbasis voor een bezoek aan de sherrydriehoek.
Om de tweede tip kan ik niet heen: Granada. Vanwege de relaxte sfeer en de prachtige Moorse architectuur. Het Alhambra blijft een absolute must. Koop wel ruim van tevoren een kaartje. De toegang is beperkt en dit mág je niet missen. En in de winter zit je van hieruit zo in de Sierra nevada, waar je kunt skiën.
El Torcal en Cabo de Gata – Grillige natuur
Van kurkdroge rotsen tot groene grazige weiden in de Sierra de Grazalema, het natste gebied van Spanje. Je vindt het allemaal in Andalusië. Zuid-Spanje barst van de prachtige natuurgebieden waar je eindeloos kunt wandelen. De meeste indruk maakten el torcal en de route langs de stranden van Cabo de Gato. De grillige rotsen van el torcal zijn net een maanlandschap. Een eldorado voor geologen en kinderen, die hier fantastisch kunnen klauteren en allerlei dierenvormen ontdekken in de rotsen. De Fries Hans Andela is hier gids en receptionist en vertelt aanstekelijk over dit fascinerende gebied. Combineer een wandeling met een overnachting in La Fuente del Sol. Fantastisch charmehotel met binnen- en buitenzwembad en voortreffelijke keuken. De suite met familiejacuzzi is geweldig!
Cabo de Gata is één grote lege woestenij omzoomd door eindeloze rijen kassen. Niet veel aan om eerlijk te zijn. Wél prachtig is een wandeling langs de ongerepte stranden. Langs de hele kust loopt de lange afstandsroute GR 92. Je kunt deze route overal oppakken, maar een van de interessantste trajecten voert van San José naar playa de Mónsul. Dit strand werd wereldwijd bekend door de film Indiana Jones and the last crusade. En daarna lekker uitrusten op het strand!
Sevilla – Dorpen aan de rivier
De meest fantastische toeristische trekpleister van Andalusië is wat mij betreft Sevilla! De mooiste stad van de wereld, zegt men wel. En terecht. Sevilla met zijn parken, pleinen, kathedraal, nauwe straatjes en Guadalquivir lokt jaarlijks miljoenen mensen. Veel minder bekend (en dus veel minder toeristisch) zijn de prachtige dorpen in de directe omgeving van de stad. Zo’n 12 kilometer naar het zuiden (makkelijk bereikbaar met de bus vanaf plaza de Armas, en met de auto richting A-49 Huelva) liggen bijvoorbeeld, ook aan de Guadalquivir, Coria del Río en La puebla del Río. Je kunt er heerlijk rondwandelen en genieten van typisch Andalusische pleintjes, kerkjes, winkeltjes en barretjes. een absolute aanrader is een wandeling langs de rivier. In Coria langs de promenade paseo Fluvial en het park Carlos de Mesa. En liefhebbers lopen van La puebla naar Coria. Prachtige vergezichten, lieflijke bootjes en veel natuurschoon gegarandeerd! Een heerlijke wandeling van zo’n 8,5 kilometer. En daarna is het fijn uitrusten op een terrasje en genieten van lokale specialiteiten. Probeer zeker de montadito de gamba en de solomillo al whisky.
Lees meer: 10 x zien en doen in Sevilla
Huelva – Romerías
Huelva is een schitterende provincie. Aan de kust zijn prachtige stranden met uitgestrekte duingebieden en pijnboombossen. Landinwaarts kun je pittoreske dorpen en stadjes bezoeken. Vooral in het voorjaar zijn er in Huelva vele romerías (bedevaarten). Met heel veel paarden, prachtige jurken, gitaren, flamenco en sevillanas. Fantastisch om een keer mee te maken zijn het vertrek van de heilige uit de kerk en de tocht naar de ermita en el campo (een kerkje in de natuur). Daar is dan vaak een enorme picknickplek, meestal met huisjes en tenten waar er flink op los gefeest wordt. Aanraders zijn de romerías van el Cerro de Andévalo, puebla de Guzmán en Lepe. De grootste en beroemdste romería is die van El Rocío, die jaarlijks met pinksteren plaatsvindt. Broederschappen uit heel Spanje reizen vanaf hun stad of dorp in prachtige karavanen (met paarden-, ezel- en ossenkarren) soms dagenlang om de Virgen del Rocío te kunnen vereren. Vanaf de vrijdag voor pinksteren wordt het dorp bevolkt door meer dan een miljoen schitterend traditioneel uitgedoste romeros. Een spectaculaire mengeling van katholicisme, flamenco en Wild West! Je komt ogen en oren tekort.
Sierra de Cazorla – Schaapherder voor een dag
De Sierra de Cazorla ten noorden van Granada en Almería is een gebergte dat in alle opzichten verrast van cultuur tot natuur. En het is nog niet onder de voet gelopen. Leuk hier is bijvoorbeeld het intieme dorpje pontones, waar de rivier de Segura doorheen raast. In de bar heb je grote kans een van de herders te ontmoeten, die nog twee keer per jaar met hun kudde van hoog naar laag en vice versa trekken.
’s Winters ligt hier een dik pak sneeuw en ’s zomers is het bloedheet. In dit deel van het natuurpark Segura maken de geërodeerde stenen de hoogvlakte tot een maanlandschap. Het karstgebergte strekt zich uit zo ver het oog reikt. Sinds een aantal jaren neemt herder pedro pérez tegen een onkostenvergoeding toeristen mee, die een handje meehelpen. Van hem kun je leren hoe je van het harde gras esparto-espadrilles maakt. De afdaling is in november/december en de terugtocht omhoog in mei/ begin juni. Meegaan met deze trashumancia? Bel herder Pedro Pérez, telefoon 00 34 68 98 89 082. na afloop kun je heerlijk eten in Mesón Asador Leandro in Cazorla, de uitvalsbasis voor tochten in de Sierras.
Cádiz – Intieme havenstad
Ik leerde Cádiz kennen toen mijn dochter er een jaar studeerde. Deze intieme havenstad, waar componist Manuel de Falla werd geboren en ligt begraven, pakt je onmiddellijk in. In deze studentenstad met veel europese erasmusstudenten kun je altijd wel ergens een feestje vieren. Maar waar gaan de gaditanos uit, de inwoners van Cádiz? In La perla de Cádiz! Dit oude slachthuis in de Calle Concepción Arenal is omgetoverd tot een ‘kathedraal voor de flamenco’. Boven de bar hangt het bordje Aquí se habla andaluz. Al etend en drinkend geniet iedereen van het rauwe zingen van de flamencogroep die tot diep in de nacht optreedt. Spaanse jongeren gaan naar botellones. Met meegebrachte flessen drank, claras (Casera met bier) of tinto de verano(mix van rode wijn en frisdrank) bouwen ze feestjes op het strand of op het plaza San Francisco, een plein met sinaasappelbomen. De bohemiens, plaatselijke bekendheden en stierenvechters kun je spotten in taberna Casa Manteca in de Calle del Corralón de los Carros 66, waar honderden ingelijste foto’s van torero’s aan de muur hangen. Hier spreken ze het afgekorte Spaans van deze streek: Cá’Manteca- Aqui se pue’ fumá. Je eet er flinterdunne plakjes pata negra geserveerd op vetvrije papiertjes, terwijl boven je hoofd een opgezette stierenkop hangt, met de blik op oneindig. Dit is mucho flamenco, mucho torero, mucha política.
Málaga – De smaak van de zee
Málaga kennen de meesten als vliegveld. Doodzonde, want omdat de hordes toeristen er ontbreken kun je hier die zo vaak bezongen Andalusische leefstijl van binnenuit beleven. neem de bus naar de wijk el palo (aan het strand) en loop bijvoorbeeld binnen bij het onooglijke el pimpi Florida. nu niet klagen dat je in de rij moet staan om naar binnen te mogen, want straks sta je in het walhalla van zuid-Spanje: geen stoelen, geen tafels, geen borden, een restaurant zo klein en zo druk dat er onmiddellijk vriendschappen ontstaan tijdens het veel te lange wachten op verrukkelijke vishapjes, omdat de obers te druk zijn met kletsen en met iedereen grapjes maken en de muziek telkens zachter zetten als een van de bezoekers spontaan uitbarst in flamenco. ook aan de mooie stranden van de naastgelegen wijk pedregalejo is het goed pescadito frito (gegrilde visjes) eten. In tintero trekken schalen vol verse vis aan je voorbij. Het allermooiste strand is Cala del Moral, 12 kilometer oostwaarts, bij Rincón de la Victoria. Aan de boulevard bevindt zich het stijlvolle visrestaurant Mulse, waar je tot in de late uurtjes cocktails kunt drinken, met uitzicht op de zee.
Lees meer: Top 10 beste hotels in Malaga
Nogmaals Málaga – Spontane flamenco
In het kleine steegje pasaje de Chinitas werd begin vorige eeuw flamencogeschiedenis geschreven in flamencocafé Chinitas, ontmoetingsplaats van artiesten, schrijvers en artiesten, onsterfelijk gemaakt door dichter Lorca (beluister de versie met Lorca zelf op de piano op Youtube). Wie de sfeer van de oude cafés cantante wil proeven, kan terecht bij café Vino Mío (met een nederlandse eigenares!) of el Gallo Ronco, met dagelijks ongedwongen flamenco optredens tijdens het eten. Het allermooiste is natuurlijk flamenco van binnenuit beleven, maar zoiets valt niet te organiseren. Wil je flamenco op z’n puurst zien, bezoek dan een van de peñas (flamencoclubs). twee grotere zijn Juan Breva in Málaga en el piyayo in Rincón de la Victoria. zo zit er in elk dorp wel eentje, vaak verscholen in een nieuwbouwwijk, dus het is wel even zoeken. De peñas houden geregeld inloopavonden (meestal op vrijdag) waarbij ook niet-leden welkom zijn. Check hun webpagina’s en loop gewoon naar binnen voor een paar uurtjes spontane en ongedwongen flamenco.
Dit artikel is eerder verschenen in ESPANJE! (nummer 4, jaargang 2014) en de informatie kan achterhaald zijn.