Onvergetelijke vergezichten indrukwekkende historische monumenten en een aantal prachtige steden, die niet in beslag werden genomen door het massatoerisme: Castilië en León is een veelzijdige en bijzondere regio.
Castilië en León is met een oppervlakte van 94.147 vierkante kilometer de grootste autonome regio van Spanje. In deze streek vind je de meeste monumenten, namelijk acht, die door Unesco tot werelderfgoed zijn bestempeld. Daartoe behoren bijvoorbeeld de steden Ávila, Salamanca en Segovia. Castilië en León is tevens de meest uitgestrekte regio met de grootste variëteit aan flora en fauna in onder meer veertig beschermde natuurgebieden.
Lees ook: Sierra de Cazorla: Natuurpark met een gouden randje
De streek ligt voornamelijk rond het bekken van de rivier de Duero in het noordelijke deel van de Spaanse hoogvlakte. De Duero ontspringt in het hart van het Sistema Ibérico (op meer dan 200 meter hoogte) en daalt woest af naar het dal. Daar zijn drie soorten landschappen te onderscheiden: de wilde vlakte, het open veld en de vruchtbare laagvlakte. In het woeste deel wonen de wolf en bruine beer. In het gebergte Sierra de Gredos kom je de berggeit tegen en wanneer je naar boven kijkt, kun je de keizerarend en vale gieren zien.
Castilië en León grenst in het noorden aan Asturië en Cantabrië, in het oosten aan Baskenland, La Rioja en Aragón, in het zuidoosten aan Madrid en Castilië – La Mancha, in het zuiden aan Extremadura en op de laatste plaats in het westen aan Portugal en Galicië. De regio telt maar liefst negen provincies: Ávila, Burgos, León, Palencia, Salamanca, Segovia, Soria, Valladolid (tevens de hoofdstad) en Zamora. Naast het Castiliaans wordt in de streek ook Leonees en Galicisch gesproken, talen die beide een beschermde status hebben.
Wat heeft Castilië en León te bieden?
Als je op zoek bent naar onvergetelijke vergezichten ben je in Castilië en León aan het goede adres. Ruige landschappen, bosrijke gebieden en oneindige vlaktes doen je iedere keer weer versteld staan. Liefhebbers van natuurvakanties en sportieve reizen komen in de regio zeker aan hun trekken. Zo kun je in Castilië en León bijvoorbeeld wandelen, fietsen, kanoën en bergbeklimmen. Maar ook op cultureel vlak heeft de streek veel te bieden.
Lees ook: De 10 mooiste Spaanse dorpen
Segovia, een stad op een rotsachtige bergtop, staat voornamelijk bekend om het enorme, Romeinse aquaduct dat omstreeks het jaar 50 na Christus gebouwd is en opmerkelijk goed bewaard is gebleven. De indrukwekkende constructie, die uit twee rijen met bogen bestaat, loopt ongeveer 28 meter door de historische stad. Daar is ook de zestiende-eeuwse, gotische kathedraal te vinden. Dit prachtige bouwwerk is naast het aquaduct het visitekaartje van Segovia.
Universiteitsstad Salamanca heeft een heel divers karakter. In het stadscentrum zijn zowel romaanse en gotische als Moorse en barokke invloeden waar te nemen. Ook zijn er monumenten in renaissancestijl te vinden in de stad. De Universiteit van Salamanca was de eerste in Spanje en behoort tot de oudste universiteiten van Europa. Veel gerenommeerde namen uit de kunst, wetenschap en politiek hebben hier gestudeerd of gedoceerd. Fray Luis de León, Antonio de Nebrija, Hernan Cortés, Bartolomé de las Casas, Luis de Góngora en Miguel de Unamuno zijn enkele voorbeelden. De Nebrija schreef hier in 1492 de eerste grammatica van de Spaanse taal (Gramática de la lenga castellana). Nog altijd is Salamanca voor buitenlandse studenten een gewilde plek om Spaans te leren.
De kathedraal van Burgos is ook een bezoek waard. In deze immense dom ligt de beroemdste ridder van Spanje begraven: Rodrigo Díaz de Vivar, beter bekend als El Cid. Sporen van de eerste beschaving in Europa werden door archeologische opgravingen in Atapuerca gevonden. In oude kalksteengrotten kwamen onderzoekers resten van 32 menselijke voorouders tegen. Een belangrijk bewijs dat de mens al in het vroegpaleolithicum in Europa aanwezig was. Om die reden nam Unesco Atapuerca als werelderfgoed op, net als het spectaculaire landschap van Las Médulas. De Romeinen wonnen in deze regio goud op een bijzondere manier: ze doorboorden de bergen en vulden deze met grote hoeveelheden water, waardoor ze ineenstortten. Nadat de Romeinen twee eeuwen lang in Las Médulas hadden gewerkt, vertrokken ze en lieten een verwoest landschap achter. De sporen van de oude techniek om goud te winnen, zijn nog altijd zichtbaar als ‘gezichten’ in de berghellingen.
Lees ook: Highlights tijdens een roadtrip door Spanje
Pedraza (zie video), in de uitlopers van de Sierra de Guadarrama, is het decor geweest van verschillende films. Aan dit middeleeuwse dorpje is sinds 1600 nagenoeg niets veranderd. Tot 1950 was er zelfs geen elektriciteit en stromend water. Het ommuurde dorp, dat maar één stadspoort heeft, werd in de jaren zestig door filmmakers ontdekt. Chimes at Midnight van Orson Welles (1965) werd er onder meer opgenomen.
Dag van Castilië-León
Op 23 april vindt de Dag van Castilië-León plaats, een officiële feestdag in de regio. Op deze dag wordt de Slag bij Villalar (23 april 1521) herdacht, waarbij Castiliaanse opstandelingen werden verslagen door de troepen van koning Karel I van Spanje
Hoe kom je in Castilië en León?
Vliegen
Castilië en León telt vier luchthavens:
- Burgos, Aeropuerto de Burgos
- León, Aeropuerto de León
- Salamanca, Aeropuerto de Salamanca
- Valladolid / Villanubla, Aeropuerto de Valladolid
Auto
Met de auto is het ruim 1700 kilometer rijden van Utrecht naar Salamanca. Omdat de regio erg groot is, hangt de precieze afstand af van waar je naartoe op weg bent.
Trein
Er vertrekt een AVE trein vanuit Madrid Chamartin naar Valladolid deze doet er tussen 50 en 65 minuten over. Ook vertrekt er een Avant trein vanuit Madrid Chamartin direct naar Valladolid, deze doet er ongeveer 65 minuten over.
Landklimaat
In de regio heerst een landklimaat, waardoor de winters voor Spaanse begrippen behoorlijk koud zijn met temperaturen rond het vriespunt en de zomers heet en droog. Dan kan het zo’n 30 graden worden. Er zijn twee kleine gebieden in Castilië en León waar het klimaat milder is. In een deel van de provincie Ávila en het gebied waar de rivier Duero een natuurlijke grens vormt tussen Zamora en Portugal, zijn de temperaturen over het algemeen wat aangenamer. De meeste regen valt in de provincie León, jaarlijks zo’n 556 millimeter.
De geschiedenis van Castilië en León
Door het verzet van de Spaanse christenen tegen de overheersing van de Moren ontstond in de achtste eeuw na Christus het koninkrijk Asturië. Daaruit vormde zich een eeuw later het koninkrijk León. Ook Castilië werd in de negende eeuw door de christenen gesticht en kwam ten oosten en zuidoosten van León te liggen. De naam van het koninkrijk Castilië is vermoedelijk ontleend aan de vele kastelen en burchten in de streek, die het pas heroverde land moesten beschermen tegen de Moren.
Eeuwenlang functioneerden León en Castilië afzonderlijk van elkaar. In de tweede helft van de elfde eeuw werd Castilië zelfs een christelijke grootmacht op het Iberisch Schiereiland. Vanuit de regio heroverde keizer Ferdinand I meerdere gebieden op de Moren en zijn derde zoon Alfons VI zette die strijd voort. Uiteindelijk bestond Castilië uit twee delen: Oud-Castilië, ten noorden van de Sierra de Guadarrama, en Nieuw-Castilië, ten zuiden van het gebergte.
Naarmate de macht van de islamitische overheersers steeds verder naar het zuiden werd teruggedrongen, ontstonden er bondgenootschappen tussen Castilië en León. Die samenwerking leidde in 1230 tot de vereniging van de twee regio’s tot één onafhankelijk gebied. Hoewel Castilië in het verleden een grootmacht in Spanje was, duurde het in de jaren tachtig en negentig, toen de autonome regio’s ontstonden, redelijk lang voordat de streek zelfstandig werd. In eerste instantie bestonden enkel de Baskische en Catalaanse autonomías, de rest van het land was afhankelijk van de regering in Madrid. Niet veel later werd Galicië zelfstandig en ging het trio de Comunidades Históricas heten. Uiteindelijk ontstonden er twee groepen autonome regio’s: die van de vía rápida (Catalonië, Baskenland en Galicië) die snel bevoegdheden kregen en die van de vía lenta, waartoe Castilië en León behoorde, die langzamer autonoom werden.
Cultuur in Castilië en León
De regionale feestdag valt op 23 april: de Dag van Castilië en León (Día de Castilla y León). Op die dag wordt de Slag bij Villalar in 1521 herdacht, die beslissend bleek in de opstand van de comunidades (vrije steden). Deze ‘oorlog’ bestond uit een reeks van acties van lokaal verzet in Castilië tegen de zware belastingen van keizer Carlos V (Karel V). De opstand had kenmerken van een moderne revolutie en het lukte de keizer maar nauwelijks om die te onderdrukken. Uiteindelijk kwam door de Slag bij Villalar een einde aan de overheersing in de steden. De Spanjaarden in Castilië en León vieren deze gebeurtenis op 23 april uitbundig.
Culinair
De regio staat gastronomisch gezien bekend om zijn vleesgerechten. Vooral het gegrilde speenvarken is een delicatesse in Castilië en León. Maar je kunt in de streek ook terecht voor bijvoorbeeld gegrilde lamsbout en bloedworst. In Cantimpalos, in de buurt van Segovia, eten ze een variant van de bekende chorizo. Die bevat gewoonlijk varkensvlees, zout en pimentón, paprikapoeder. Wat ze in Cantimpalos nog meer in de worst stoppen, is een geheim recept.
Meer lezen?
Alle regio's van SpanjeHier vind je informatie over de verschillende Spaanse regio's, allemaal op één overzichtelijke pagina. Van Asturië tot aan Valencia en van Melilla tot aan Aragón: ESPANJE! geeft je alle kennis over de prachtige autonome gemeenschappen in Spanje.
