Jamón, albóndigas, chorizo, lomo… De meeste Spanjaarden zijn echte carnivoren. Hoewel in Spaanse grote steden steeds vaker vegetarische restaurants de deuren openen, is dat een ander verhaal op het platteland. Een dilemma voor veel pelgrims die geen vlees of vis eten. Toch zijn er voldoende alternatieven, zelfs op de Camino de Santiago. Huib Afman, die in ESPANJE! verslag doet van zijn Camino-avonturen, heeft restauranttips voor veggie-pelgrims. Hij vond zelfs een restaurant dat al sinds 1979 vegetarisch is. Wat je er kunt eten? ‘Gehaktballetjes’ van kalebas en paddestoelen met alioli van appel. Mmmmm, een omweg naar Santiago waard!

Jaren geleden ontmoette ik een Spanjaard die zich hard maakte voor een vegetarische eetcultuur. Een Don Quichot destijds, iemand met een onmogelijke missie. Want hoe hervorm je een land met zo’n rijke vleestraditie als Spanje? Inmiddels is het klimaat in de Spaanse steden aan het veranderen, en vind je er steeds meer vegetarische restaurants of restaurants die vegetarische alternatieven bieden. Maar hoe zit dat als je vegetariër bent en op pelgrimstocht gaat? Als je een camino loopt, overnacht je ook in kleine dorpen. Waar de tijd stilstaat. Zeker op culinair gebied. Toch?

Zelf koken in de herberg

Overnacht je in een herberg waar je gebruik mag maken van een keuken, dan is dat al winst. Mits er een goede supermarkt in de buurt is. Als vegetariër kom je zo meestal nog wel aan je trekken. Zo heb ik een aantal keer dit zeer geslaagde kikkererwtengerecht gemaakt – naar authentiek Spaans recept. Of risotto met paddenstoelen. Veganistisch en zelf koken? De grotere supermarkten in de steden hebben vaak een speciale afdeling. Sla hier dus met vooruitziende blik je eten in voor een aantal dagen. Bewaar dat op een koele plek in je rugzak, bij voorkeur in een luchtdichte zak.

Vegetarisch op de kaart

De mogelijkheden om zelf te koken op de camino, zijn echter wel beperkt. Niet elke herberg heeft immers een keuken en, weet ik uit eigen ervaring, na 35 kilometer heb je vaak ook niet meer de puf om achter het fornuis te gaan staan. Dan lokt dus toch het restaurant. En al die vlees- en visgerechten dan? Na al mijn camino-omzwervingen kan ik erover meepraten: op veel menukaarten, zelfs in kleine dorpen, is best nog wel ruimte voor een vegetarisch gerecht. En vaak zijn dat ook nog eens traditioneel Spaanse gerechten. Hieronder lees je welke gerechten bijna overal op de kaart staan en hoe je ze kunt bestellen.

Baratza in Pamplona

Groeiend aanbod van vegetarische restaurants langs de camino

Waar een wil is, is een weg. Dat geldt zeker voor wie de camino loopt. Toch blijft het voor iemand op een vegetarisch of veganistisch dieet nog steeds een extra uitdaging om zonder dierlijke producten Santiago te bereiken. Er is één troost. Waar zaadjes worden gepoot, ontkiemt iets. Ik zie dat aan de missie van die Don Quichot die ik jaren geleden ontmoette. Toen waren er nog amper vegetarische en veganistische restaurants in Spanje. Laat staan langs de camino. Nu kunnen we zelfs een aantal aanbevelingen doen. Uit een groeiend aanbod van groene restaurants langs de Camino Francés selecteerde ik er alvast veertien voor je.

Selectie restaurants voor vegetariërs langs de camino

Roncesvalles Casa Sabina Probeer de tomatenpasta of de veganistische paella!

Pamplona Baratza Kafea Veganistisch en macrobiotisch restaurant in het centrum met een goedkoop dag- en kindermenu, met liefde bereid.

Restaurante Sarasate. Al sinds 1979 zit vlak achter het centrale Plaza del Castillo ‘El vegetariano de Pamplona’. Hier eet je voor een habbekrats een veganistisch menu! Wat te denken bijvoorbeeld van ‘gehaktballetjes’ van kalebas en paddestoelen met alioli van appel.

Estella Namasté. Een paar meter van de Albergue Municipal. Lekkere smoothies en salades. Zowel vegetarische als veganistische schotels.

Burgos Cúrcuma Green Food. Ruime keuze uit goede vegetarische en veganistische gerechten zoals gevulde zoete aardappel of quinoa pizza. Hier zie je de Engelstalige menukaart.

Gaia Volop keuze van vooral gerechten met een Aziatische touch, van vegetarische nasi tot groenteloempia’s.

In editie 1 2022 van ESPANJE! staat trouwens een mooie reportage over een stedentrip naar Burgos. Je kun die editie HIER bestellen.

León La Factoria Vegana Voor plantaardige burgers, cake en gezonde snacks.

La Union Pizza’s, hamburgers, salades, soepen. Allemaal zónder vlees.

Ponferrada La Marmita Verde del Mundo Vegetal. Tien minuten van het centrum, maar de moeite waard. Leuke inrichting, veel keuze en zelfs veganistische kazen!

Sarria Casa Manuel Traditionele Spaanse en Galicische gerechten met vegetarische variaties.

Santiago de Compostela S A Casa. Van croquetas de verduras tot nachos met sojavlees. Dit is een waar vegaparadijs.

WonderPie. Kleurige en originele zoete en hartige taarten die zo uit Alice in Wonderland lijken te komen.

The Greenhouse. Geweldige beloning als je na een lange tocht aankomt in Santiago. Naast de beroemde kathedraal vind je hier een gevarieerd aanbod van smaakvolle en originele vegetarische gerechten zoals spruitjestaart met pistachenoten en granaatappel.

In Santiago de Compostela kun je spruitjestaart eten

Spaanse vegetarische voorgerechten en tapas

Gazpacho = Koude groentesoep

Espárrajos con mayonesa = Asperges (uit blik) met mayonaise

Salmorejo = Dikke koude groentesoep *

Crema de verduras = Warme gepureerde groentesoep

Sopa de ajo = Knoflooksoep (met brood en olijfolie)

Champiñones al ajillo = Champignons met knoflook

Tortilla de patata = Aardappeltortilla

Ensalada mixta – Gemengde salade**

*Vraag of ze het supplement van ham en ei willen weglaten ** Vermeld erbij dat je vegetarisch bent, anders zit er misschien tonijn bij

Spaanse vegetarische hoofdgerechten

Menestra de verduras = Groentestoof met een saus op basis van bloem

Berenjenas fritas = Gefrituurde aubergine met honing

Patatas bravas = Gebakken aardappelen met pikante saus

Patatas alioli = Gebakken aardappelen met knoflookmayonaise

Espinacas con garbanzos/ pasos = Gebakken spinazie met kikkererwten/ rozijnen

Pimientos de Pádron = De beroemde gebakken groene pepers met zeezout

Pisto = Ratatouille

Bij Wonderpie maken ze prachtige vegan taarten

Handige woordenlijst voor vegetariërs in Spanje

Overigens zul je je erover verbazen wat er nog mogelijk is qua eten. Vaak zijn Spanjaarden de beroerdste niet. Als je rustig uitlegt dat je voor vlees past, zullen ze met je meedenken. Spreek je geen Spaans, dan is het verstandig om een paar standaardzinnen uit je hoofd te leren.

Ik ben vegetariër = Soy vegetariano/a*

Ik ben veganist = Soy vegano/a*

Ik eet geen vlees/vis = No como carne/pescado

Met/zonder = Con/sin

Ik eet geen dierlijke producten = No como productos animales

Bevat dit gerecht eieren? = ¿Este plato contiene/lleva huevos?

Ik eet alleen … = Solo como …

Groenten = Verduras

Zuivel = Lácteos

Melk = Leche

Eet smakelijk = Buen provecho

De rekening, alsublieft = La cuenta, por favor

*Mannen gebruiken de vervoeging eindigend op o, vrouwen gebruiken de a.

Ben je van plan om de camino te gaan lopen? Lees dan ook ESPANJE voor meer tips van Huib Afman. Je kunt het hier bestellen.

Heb je zin in de Spaanse zomer? Dan hebben we goed nieuws. De nieuwe editie van ESPANJE! kun je nu pre-order bestellen met €3,50 korting. Je krijgt ESPANJE! dan rond 5 juli in de bus. Bestellen met korting kan tot maandag 24 juni om 8.00 uur. Via de pre-order krijg je €1 korting op dewinkelprijs en betaal je geen portokosten van €2,50. Je betaalt dus slechts €6,95 in plaats van €10,45. Nog voordeliger is het om een abonnement te nemen. In Nederland ontvang je voor slechts €21,95 een jaarabonnement van vier edities. Dat is nog geen €5,50 per editie. Een totale korting van bijna €10 op de winkelprijs. Bovendien krijg je dan ook een jaar lang de digitale editie ter waarde van €18 en kun je alle edities van ESPANJE! overal online lezen. Je kunt je abonnement hier afsluiten.

In de komende editie van ESPANJE! onder andere

Onze grote minigids Baskenland

Baskenland wordt steeds populairder, vooral Bilbao en San Sebastián zijn geliefde vakantiebestemmingen. Maar de dorpen, steden en het landschap ertussenin zijn vaak nog heel rustig en bijna altijd spectaculair. Baskenland is al ruim 25 jaar de favoriete reisbestemming van hoofdredacteur Marjan Terpstra. Zij heeft nu al haar tips verzameld in deze minigids. Van hotels in het groen met uitzicht op zee, tot de beste stranden, de leukste restaurants, fijne kleine musea en de mooiste routes. De onmisbare gids voor iedereen die deze zomer naar Baskenland gaat.

Met de camper (of tent) dwars door de Pyreneeën

Nog zo’n topbestemming voor de zomer: de Pyreneeën. Chantal Antheunisse is dol op adrenalinesporten en trok met haar camper via Aragón en Navarra van Catalonië naar Baskenland. Onderweg ging ze klimmen, raften, wandelen en fietsen. Ze neemt je mee van oost naar west en geeft bij elke actieve stop een camper- of kampeertip.

Ultieme strandgids Valencia

Jessica Sindelka woont en werkt al een paar jaar in Madrid. Maar als ze even vrij is zit ze op het strand van Valencia. En ze is niet de enige want Valencia wordt ook wel Playa de Madrid genoemd. Feestbeest en lekkerbek als ze is kent ze alle leuke tentjes aan de stadstranden. Maar ze weet ook waar de leukste plekken zijn om te relaxen, sporten en dansen. Dus ga je een paar dagen naar Valencia, of ben je in de buurt? Met de tips van Jessica wordt het nog leuker.

Oviedo, Parijse allure in de bergen

Deze keer nemen we je ook graag mee naar Oviedo, een stad met Parijse allure omringd door ruige natuur waar beren en wolven leven. In de winter kan in dit deel van Asturië zelfs twee meter sneeuw vallen, maar in de zomer is het er groener dan groen en genieten de mensen er van het leven. We verbleven er in Casa Rural Selmo, midden tussen de koeien maar toch met heerlijke stranden en maar liefst drie mooie steden in de buurt: Oviedo, Avilés en Gijón. Eigenlijk zijn dit soort B&B’s geheimtips die we liever voor onszelf houden. Toch delen we ze graag met onze lezers en we mogen zelfs drie nachten weggeven in dit kleine paradijsje.

Roadtrip langs de costa’s: maak 5 x kans op een verblijf

Overal in Spanje heb je B&B’s en andere accommodaties van Vlamingen en Nederlanders maar vooral aan de costa’s. Ideaal voor als je goede tips wilt, niet alleen voor je vakantie maar misschien ook omdat je zelf in Spanje wilt gaan wonen. De eigenaren van 5 accommodaties die liggen aan de costa’s van de regio’s Valencia en Andalusië vertellen over hun droomplek, geven tips en verloten ieder drie nachten onder de abonnees van ESPANJE!.

Tips voor 24 uur in Tossa de Mar aan de Costa Brava

Tossa de Mar is zo’n plek waar we steeds willen terugkeren. Net als de kunstenaars die er in de jaren dertig van de vorige eeuw neerstreken raakten we er betoverd door het licht, de opkomende zon boven de golven, de maan boven de nachtelijke zee. Maar we werden ook blij van de tossenses, die werken in de boetiekjes, restaurants en hotels. Het zijn vaak familiebedrijven in eeuwenoude huizen waar ze zelf opgroeiden. Ze hebben gezien hoe het massatoerisme hun dorp overspoelde. Gelukkig zijn er nog momenten dat het er rustig is en daar kunnen zij maar ook wij van genieten. In deze editie geven we tips voor 24 uur in Tossa. Van stranden, lekker eten, shoppen en varen tot wandelen en slapen.

De mysterieuze meren van Ruidera

ESPANJE-eindredacteur Tanja Timmerman beleefde samen met hond Fieke in haar camper avonturen aan de meren van Ruidera, volgens Don Quichot en Sancho Panza een plek vol magie. Het merengebied ligt als een groene en blauwe oase in La Mancha. In de zomer vieren de Madrilenen er vakantie, maar in het voor- en najaar is het er rustig en kun je er eindeloos wandelen.

Op bezoek bij de makers van sherryazijn en sherryvaten

Aafke Jochems reist voor ESPANJE! door heel Spanje op zoek naar bijzondere producten. Of het nu kikkererwten zijn of saffraan of amandelen… Aafke stapt op de boeren af en portretteert ze met haar camera en haar pen. Deze keer was ze in Jerez de la Frontera. Niet om sherry te drinken, maar om te zien hoe sherryazijn wordt gemaakt en hoe de wijnvaten met de hand worden gemaakt. Het levert een prachtige reportage op.

Ontdek de Camino Sanabrés langs thermen en wijngaarden

Huib Afman heeft zich voorgenomen om alle caminos die er zijn te lopen en hij is al aardig op weg. Dit keer liep hij de Camino Sanabrés door Castilië-León en Galicië. In Ourense kwam hij helemaal tot rust in de warme thermen die daar overal te vinden zijn. Ideaal voor ieder jaargetijde want het water is altijd lekker warm.

Camino de Santiago voor vegetariërs