In Nederland kunnen we er wat van wat rare namen voor dorpen en buurtschappen betreft. Ooit van Boerenhol, Hellegat, Stinkhoek en Tranendal gehoord? En in Friesland ligt in het dorpje Heidenschap de buurtschap De Hel. Je zou er maar wonen! Maar de Spanjaarden doen niet voor ons onder. Sommige Spaanse plaatsnamen zijn (of lijken) zelfs zo schokkend en politiek correct, dat dorpen besluiten om hun naam aan te passen of helemaal te veranderen. De meest opvallende  voorbeelden van politiek incorrecte en wel heel vreemde plaatsnamen, hebben we op een rijtje gezet. 

Lees ook: 15 Spaanse gewoontes die we zouden moeten overnemen

Castrillo Matajudíos

De naam van Castrillo Matajudíos, een dorp in de provincie Burgos, is inmiddels, mede op verzoek van de inwoners, veranderd in Castrillo Mota de Judíos (Jodenheuvel). Oorspronkelijk was dat ook de naam van het dorp, maar een notaris maakte in de zeventiende eeuw een (schrijf)fout, die het dorp deze politiek incorrecte naam opleverde. Overigens lijkt de term matajudíos te verwijzen naar bloedige taferelen, de vertaling is immers jodendoder. Maar volgens het Britse weekblad The Spector is dat een misvatting. Mata betekent gewoon bosschage of struikgewas, met andere woorden, niks aan het handje, volgens The Spectator. Het betekent gewoon Jodenbosje. In ieder geval verwijst en verwees de naam naar de joodse nederzetting die hier duizend jaar geleden al zou hebben bestaan.

Valle de Matamoros (Vallei van de Morendoder)

Ook Valle de Matamoros betekent volgens The Spectator gewoon Moorwood. Het zou zo een lieflijk Engels plaatsje kunnen zijn. Maar over de oorsprong van de naam van de gemeente Valle de Matamoros in de provincie Badajoz zijn nog twee theorieën. Sommigen verwijzen naar de strijd waarbij de islamitische troepen werden verjaagd door koning Alfons IX van León, toen deze naar het zuiden trok in het begin van de 13e eeuw. Anderen zeggen dat de naam simpelweg is afgeleid van een achternaam die in het nabijgelegen dorp Jerez de los Caballeros in de middeleeuwen veel voorkwam. Maar ja die naam kwam ook niet uit de lucht vallen natuurlijk..

Matagorda (Dikkedamedoder)

Je raadt het al. Hoewel de naam van de buurt Matagorda in het dorp El Ejido in de provincie Almería suggereert dat op deze plek een dikke dame om het leven is gebracht, is dit deel van het dorp gewoon vernoemd naar een struik. Een struik die twee boeren lang geleden vonden en die zo uit de kluiten was gewassen, dat ze deze ‘Matagorda’ noemden. Overigens is Matagorda ook de naam van een strand op Lanzarote…

Peleas de Arriba (Gevechten van Boven) en Peleas de Abajo (Gevechten van Onder)

De twee dorpen Peleas de Arriba en Peleas de Abajo liggen beide in de provincie Zamora. Deze dorpen waren eeuwenlang een plek van confrontaties tussen islamieten en christenen. Ze worden gescheiden door de wateren van de rivier de Valparaíso. Bijzonder is dat Peleas de Abajo noordelijker ligt dan Peleas de Arriba, hoewel je misschien andere zou denken. Toch klopt dit, want Peleas de Abajo ligt een stuk lager, aan de rivier de Valparaíso die in het hoger gelegen Peleas de Arriba ontspringt.

X ‘del Caudillo’ (van de leider)

Fouter dan fout kan bijna niet volgens de meeste Spanjaarden. In heel het land waren veel plaatsnamen die eindigen op ‘del Caudillo’, zoals Llanos del Caudillo (Ciudad Real), Águeda del Caudillo (Salamanca) en Bembézar del Caudillo (Córdoba). Het toevoegsel ‘del Caudillo’ (van de leider) is een regelrechte verwijzing naar dictator Francisco Franco. In de gemeente Guadiana del Caudillo in de provincie Badajoz stemden de ruim 2500 inwoners in 2012 in de meerderheid voor het behoud van de opvallende naam. Uiteindelijk werd in 2020 onder het socialistische bestuur alsnog besloten om ‘del Caudillo’ te schrappen. Veel andere plaatsen veranderden hun naam al eerder zoals Bardena (Zaragoz) en Guadalcacín (Cádiz).

Pocilgas (Varkensstal)

Namen worden niet altijd vanwege politieke redenen veranderd. Vooral de inwoners van veel dorpen en buurtschappen met het woord ‘varken’ erin hebben in de vorige eeuw hun best gedaan om een andere naam te krijgen. In 1909 bijvoorbeeld is de naam van het dorp Pocilgas (Varkensstal) veranderd in Buenavista (Goed Uitzicht) vanwege het panoramische uitzicht op het Gredos-gebergte. Goeie, als je dat dan toch hebt, laat het dan maar zien in je naam.

Barba del Puerco (Varkensbaard)

Zeven jaar later veranderde het dorpje Barba del Puerco (Varkensbaard) zijn naam in Puerto Seguro (Veilige Haven). Daarmee ging ook een eeuwenoude historie verloren, want de naam Barba del Puerco wordt in verband gebracht met de strijd tegen de Fransen die hier in 1810 fel werd gewoed. En die naam Puerto Seguro, (veilige haven) klink toch een beetje gek voor een plek die midden in het land op de grens van Spanje en Portugal ligt. Hoe dat zo komt? Een van de mensen die begin vorige eeuw het initiatief namen voor de omdoping was de Markies van Puerto Seguro. En die had er geen moeite mee om zijn naam voorgoed aan het dorp te verbinden.

Villar del Puerco (Varkensdorpje)

In de jaren vijftig volgde de gemeente Villar del Puerco (Salamanca). Het werd Villar de Argañán, een naam die een Arabische oorsprong zou hebben.

Porquerizas de la Sierra (Varkensstal)

Ook Porquerizas (Varkensstal) is een leuk voorbeeld. Hier is in 1959 gestemd op de naam Miraflores de la Sierra, verwijzend naar koningin Isabella, de vrouw van Filips IV, die in de 17e eeuw ‘¡Mira flores!’ zou hebben geroepen toen zij op weg was naar het klooster van Paular in die plaats. Dat is toch echt een verbetering, van Varkensstal tot Kijk Bloemen!

Sacaojos (Ogenuitsteker)

Maar er zijn ook dorpen die juist voor het varken gaan. In 1975 koos de stad Sacaojos in de provincie León voor Santiago de la Valduerna, met andere woorden ‘Heilige Jacobus van de het dal van de trog’. Het kan simpeler zou je denken en ook hier weer wordt de geschiedenis enig geweld aangedaan. Sacajos zou namelijk een verbastering zijn van Xaxa oxa, de Keltische nederzetting die nog steeds te zien is.

Tortura (Marteling)

In Spanje is ook een aantal dorpen te vinden met namen waarvan niemand ooit zal begrijpen waarom ze zijn gekozen. Bijvoorbeeld Tortura (Marteling) in de regio Álava.

La Degollada (‘Die met de doorgesneden keel’)

Ook zo’n lekkere. Deze is te vinden op een van de Canarische Eilanden.

Asquerosa (Walgelijke vrouw)

Zo zijn er nog heel veel meer voorbeelden. Zoals de gemeente Asquerosa die sinds 1943 Valderrubio wordt genoemd, een eerbewijs aan de blonde tabak die hier in het dal werd verbouwd.