Een vakantie in Spanje betekent tot laat in de avond op een terras, smullen van churros, tapas, pinchos en montaditos. Een graadje of 25, koffie of glaasje vino tinto of blanco erbij. Dan is het leven goed. Maar de Spaanse eetgewoontes zijn heel anders dan de onze. Twaalf reistips om geen flater te slaan.

Tip 1: Ochtendrituelen

De Spaanse etenstijden en -gewoontes verschillen nogal van de Nederlandse. In de ochtend valt het nog mee. Tussen 7 uur en 9 uur kun je overal terecht voor een (chocolade)croissant, toast met jam of pan con tomate (brood met tomaat, knoflook en olijfolie, héérlijk!). Dan volgt tussen half elf en elf de almuerzo, vaak vertaald als lunch, maar het is meestal meer een tussendoortje aan het eind van de ochtend. De Spanjaarden nemen dan wat sap of fruit, een muffin, of een croissant.

Tip 2: Menú del día

Tijdens het Francobewind werd het menú del día verplicht gesteld. Een goedkoop menu van drie gangen inclusief brood, een drankje en een dessert of koffie. Hoewel het sinds enkele jaren niet meer verplicht is, kun je bij veel restaurants tussen 13.30 en 15.00 uur nog steeds voor een zacht prijsje (vaak €15-€20) goed eten. Dit is de tijd van de comida, voor Spanjaarden nog steeds de belangrijkste maaltijd van de dag. Het leuke van dit fenomeen dat je vaak keuze hebt tussen verschillende traditionele gerechten en dus weer eens wat anders eet dan patatas bravas en calamares.

Tip 3: Tijd voor tapas

Na de zware comida volgt rond een uur zes de merienda, met een kleiner hapje, zoals yoghurt, een stukje fruit of churros met chocolade. Vervolgens is het om een uur of acht tijd voor het aperitief met tapas. De meeste restaurantkeukens gaan pas rond half negen weer open voor het avondeten. Thuis eten de Spanjaarden dan vaak een lichte maaltijd: een salade of wat charcuterie.

Tip 4: Hoe roep je een ober?

Dan zit je op een terras, maar hoe vang je de aandacht van de ober? Als je de kaart wilt, vraag je de camarero of camarera: ‘La carta, por favor.’ Wil je het menu in het Engels, vraag dan om ‘La carta en inglés, por favor‘. Een ander woord voor menukaart is kortweg menú.

Tip 5: Pincho pote

Je ziet ze bijna overal in Spanje op de kaart staan: pinchos (of pintxos in het Baskisch). Het zijn vaak belegde stukjes stokbrood met een cocktailprikker erdoor. Vooral in San Sebastián zijn dit vaak echte kunstwerkjes. Als je pincho pote ziet staan is het happy hour. Voor een klein bedrag (vaak €2-€3) krijg je een drankje en mag je iets lekkers uitzoeken op de bar waar alle heerlijke hapjes uitgestald staan.

Lees ook: San Sebastian, strandstad voor lekkerbekken

Tip 6: Mmm…montaditos

Montaditos zijn ministokbroodjes, vaak belegd met ham of kaas (jamón of queso). Ook de montadito tortilla de patata y ali oli wordt veel besteld. Je krijgt dan een broodje met knoflookmayonaise en aardappeltortilla. Voor de visliefhebbers is er die met salmón ahumado y crema de queso. Je krijgt dan een broodje met gerookte zalm en roomkaas.

Tip 7: Tapas & raciones

Tapas behoeven geen introductie meer. Ze zijn ideaal als je maar niet kan wennen aan de Spaanse etenstijden. Heb je grote trek? Neem dan een ración. Zelfde gerecht, maar dan meer.

Tip 8: Hoe bestel je?

Als de ober langskomt om bestelling op te nemen kun je zeggen quiero… (spreek uit kjerroo) en dan het gerecht naar keuze. Wil je het helemaal netjes doen, dan zeg je: quisiera… (kiezjeera) wat ‘ik zou graag willen…’ betekent. Een andere optie is om je bestelling te beginnen met para mí un/una… (voor mij een..) of tomo la/el… (ik neem). Ook leuk om eens een streekgerecht te proberen. Vraag dan om el plato local. Kun je niet kiezen en wil je advies vraag de ober dan ¿Qué nos recomienda? (of Qué me recomienda als je alleen bent)

Tip 9: Bijzondere wijnen

Spanje is een echt wijnland. Wij proberen graag in iedere streek weer een nieuwe wijn. Vraag de ober dan welke lokale wijn hij aanraadt: ¿Qué vino local nos aconsejaría? (keh bino lokal nos akonsecheriea). Als wijnliefhebber weet je het waarschijnlijk al wel, maar toch: de drie wijnkleuren worden in Spanje als volgt aangegeven: witte wijn is vino blanco, rode wijn is vino tinto en rosé is rosado. Ben je in de Penedès? Probeer dan cava, dé specialiteit van deze streek.

Lees ook: top 10 Catalaans achterland

Tip 10: Proost & eet smakelijk!

Als het eten wordt geserveerd zal de ober je Que aproveche (Ke aprovetsje, eet smakelijk!) toewensen. Proosten doe je in het Spaans met: ¡salud! (saloed).

Tip 11: La cuenta, por favor

Als je wilt afrekenen, kun je vragen om de rekening door te zeggen la cuenta, por favor (la kwenta por fabor). Dit voelt in het begin een beetje ongemakkelijk omdat het kortaf lijkt, maar in Spanje is het een normale manier om de rekening te vragen. De propina (fooi) ligt net als in Nederland meestal rond de 10 procent. Als je alleen iets hebt gedronken of een menú del día hebt gehad, is het heel normaal om gepast te betalen

Tip 12: Maximale terrastijd

Geloof het of niet: om de doorstroom te bevorderen hanteren sommige terrassen in Barcelona een maximumtijd per consumptie. En half uur voor een biertje bijvoorbeeld. En alleen zitten aan een tafeltje mag op sommige plekken ook niet meer. Spanje Vandaag legt het hier uit.

Wil je meer leuke en handige Spanjetips?

Neem dan een abonnement op ESPANJE! Magazine

Jouw voordelen zijn dan:

Meer dan 30% korting op de winkelprijs van €7,95
Je betaalt slechts €21,95 voor vier edities
Altijd als eerste in huis
Inclusief de digitale editie t.w.v. €18

Heb je zin in de Spaanse zomer? Dan hebben we goed nieuws. De nieuwe editie van ESPANJE! kun je nu pre-order bestellen met €3,50 korting. Je krijgt ESPANJE! dan rond 5 juli in de bus. Bestellen met korting kan tot maandag 24 juni om 8.00 uur. Via de pre-order krijg je €1 korting op dewinkelprijs en betaal je geen portokosten van €2,50. Je betaalt dus slechts €6,95 in plaats van €10,45. Nog voordeliger is het om een abonnement te nemen. In Nederland ontvang je voor slechts €21,95 een jaarabonnement van vier edities. Dat is nog geen €5,50 per editie. Een totale korting van bijna €10 op de winkelprijs. Bovendien krijg je dan ook een jaar lang de digitale editie ter waarde van €18 en kun je alle edities van ESPANJE! overal online lezen. Je kunt je abonnement hier afsluiten.

In de komende editie van ESPANJE! onder andere

Onze grote minigids Baskenland

Baskenland wordt steeds populairder, vooral Bilbao en San Sebastián zijn geliefde vakantiebestemmingen. Maar de dorpen, steden en het landschap ertussenin zijn vaak nog heel rustig en bijna altijd spectaculair. Baskenland is al ruim 25 jaar de favoriete reisbestemming van hoofdredacteur Marjan Terpstra. Zij heeft nu al haar tips verzameld in deze minigids. Van hotels in het groen met uitzicht op zee, tot de beste stranden, de leukste restaurants, fijne kleine musea en de mooiste routes. De onmisbare gids voor iedereen die deze zomer naar Baskenland gaat.

Met de camper (of tent) dwars door de Pyreneeën

Nog zo’n topbestemming voor de zomer: de Pyreneeën. Chantal Antheunisse is dol op adrenalinesporten en trok met haar camper via Aragón en Navarra van Catalonië naar Baskenland. Onderweg ging ze klimmen, raften, wandelen en fietsen. Ze neemt je mee van oost naar west en geeft bij elke actieve stop een camper- of kampeertip.

Ultieme strandgids Valencia

Jessica Sindelka woont en werkt al een paar jaar in Madrid. Maar als ze even vrij is zit ze op het strand van Valencia. En ze is niet de enige want Valencia wordt ook wel Playa de Madrid genoemd. Feestbeest en lekkerbek als ze is kent ze alle leuke tentjes aan de stadstranden. Maar ze weet ook waar de leukste plekken zijn om te relaxen, sporten en dansen. Dus ga je een paar dagen naar Valencia, of ben je in de buurt? Met de tips van Jessica wordt het nog leuker.

Oviedo, Parijse allure in de bergen

Deze keer nemen we je ook graag mee naar Oviedo, een stad met Parijse allure omringd door ruige natuur waar beren en wolven leven. In de winter kan in dit deel van Asturië zelfs twee meter sneeuw vallen, maar in de zomer is het er groener dan groen en genieten de mensen er van het leven. We verbleven er in Casa Rural Selmo, midden tussen de koeien maar toch met heerlijke stranden en maar liefst drie mooie steden in de buurt: Oviedo, Avilés en Gijón. Eigenlijk zijn dit soort B&B’s geheimtips die we liever voor onszelf houden. Toch delen we ze graag met onze lezers en we mogen zelfs drie nachten weggeven in dit kleine paradijsje.

Roadtrip langs de costa’s: maak 5 x kans op een verblijf

Overal in Spanje heb je B&B’s en andere accommodaties van Vlamingen en Nederlanders maar vooral aan de costa’s. Ideaal voor als je goede tips wilt, niet alleen voor je vakantie maar misschien ook omdat je zelf in Spanje wilt gaan wonen. De eigenaren van 5 accommodaties die liggen aan de costa’s van de regio’s Valencia en Andalusië vertellen over hun droomplek, geven tips en verloten ieder drie nachten onder de abonnees van ESPANJE!.

Tips voor 24 uur in Tossa de Mar aan de Costa Brava

Tossa de Mar is zo’n plek waar we steeds willen terugkeren. Net als de kunstenaars die er in de jaren dertig van de vorige eeuw neerstreken raakten we er betoverd door het licht, de opkomende zon boven de golven, de maan boven de nachtelijke zee. Maar we werden ook blij van de tossenses, die werken in de boetiekjes, restaurants en hotels. Het zijn vaak familiebedrijven in eeuwenoude huizen waar ze zelf opgroeiden. Ze hebben gezien hoe het massatoerisme hun dorp overspoelde. Gelukkig zijn er nog momenten dat het er rustig is en daar kunnen zij maar ook wij van genieten. In deze editie geven we tips voor 24 uur in Tossa. Van stranden, lekker eten, shoppen en varen tot wandelen en slapen.

De mysterieuze meren van Ruidera

ESPANJE-eindredacteur Tanja Timmerman beleefde samen met hond Fieke in haar camper avonturen aan de meren van Ruidera, volgens Don Quichot en Sancho Panza een plek vol magie. Het merengebied ligt als een groene en blauwe oase in La Mancha. In de zomer vieren de Madrilenen er vakantie, maar in het voor- en najaar is het er rustig en kun je er eindeloos wandelen.

Op bezoek bij de makers van sherryazijn en sherryvaten

Aafke Jochems reist voor ESPANJE! door heel Spanje op zoek naar bijzondere producten. Of het nu kikkererwten zijn of saffraan of amandelen… Aafke stapt op de boeren af en portretteert ze met haar camera en haar pen. Deze keer was ze in Jerez de la Frontera. Niet om sherry te drinken, maar om te zien hoe sherryazijn wordt gemaakt en hoe de wijnvaten met de hand worden gemaakt. Het levert een prachtige reportage op.

Ontdek de Camino Sanabrés langs thermen en wijngaarden

Huib Afman heeft zich voorgenomen om alle caminos die er zijn te lopen en hij is al aardig op weg. Dit keer liep hij de Camino Sanabrés door Castilië-León en Galicië. In Ourense kwam hij helemaal tot rust in de warme thermen die daar overal te vinden zijn. Ideaal voor ieder jaargetijde want het water is altijd lekker warm.

12 tips voor op een Spaans terras